Cách mạng XHCN muốn nổ ra và giành thắng lợi, phải có những yếu tố khách quan và chủ quan.
- Những yếu tố khách quan của CM XHCN:
Những yếu tố khách quan là phải có những mâu thuẫn về kinh tế- xã hội diễn ra gay gắt trong lòng XH TBCN. Đó là mâu thuẫn giữa lực lượng SX mang tính xã hội hóa cao với quan hệ SX chiếm hữu tư nhân về tư liệu SX. Đây là mâu thuẫn cơ bản nhất, quyết định nhất của CM XHCN. Mâu thuẫn kinh tế này đã dẫn đến mâu thuẫn về xã hội là mâu thuẫn giữa giai cấp TS và giai cấp VS.
Dưới chế độ TBCN, nền đại công nghiệp phát triển cao dựa trên cơ sơ sự phát triển mạnh mẽ của khoa học – kĩ thuật đã hình thành những thành phố lớn, những khu công nghiệp tập trung, làm cho lực lượng SX đạt đến trình độ xã hội hóa cao. Sự phát triển của lực lượng SX đã tạo ra một đội ngũ công nhân ngày càng đông về số lượng và cao về chất lượng. Họ gắng bó hữu cơ với nền SX hiện đại và giữ vai trò quyết định trong việc tạo ra ngày càng nhiều của cải vật chất cho xã hội, nhưng của cải đó lại bị giai cấp TS chiếm đoạt. Điều đó giúp cho công nhân dễ dàng nhận thấy sự bạo tàn của giai cấp TS và họ trở thành kẻ thù của giai cấp TS; làm cho mâu thuẫn giữa giai cấp công nhân và giai cấp TS ngày càng gay gắt.
Giai cấp TS không chỉ áp bức, bóc lột giai cấp công nhân và nhân dân lao động trong các nước, mà với lòng tham vô hạn, với khát vọng quền lực, giai cấp TS đã tiến hành những cuộc chiến tranh xâm lược các nước khác, biến những nước này thành thuộc địa của chúng. Điều đó làm nảy sinh mâu thuẫn giữa các nước tư bản với nước thuộc địa ngày càng trở nên gay gắt.
Những mâu thuẫn trên dẫn tới nguy cơ tạo thành CM XH và nó đòi hỏi phải giải quyết bằng cuộc CM XH, nhằm xóa bỏ ách áp bức, bóc lột của giai cấp TS, thiết lập một chế độ XH mới – XHCN.
