Chào các bạn học sinh và quý thầy cô, hôm nay LogaVN gửi tới bạn đọc tài liệu "Bài học và bài tập theo đơn vị bài Hóa Học lớp 12 cơ bản năm học 2019-2020". Hi vọng sẽ giúp ích cho các bạn học tập và giảng dạy.
Bài học Hóa 12CB
Năm học: 2019-2020
BỔ TRỢ CÔNG THỨC TÍNH TOÁN
1. Tính số mol khi biết khối lượng (m)
n = → m = n . M → M =
2. Tính số mol khi biết nồng độ mol (CM), thể tích dung dịch (Vdd):
n = CM . Vdd → CM = → Vdd =
3. Tính số mol khi biết thể tích khí (V) ở đktc:
n = → V = n . 22,4
4. Tính số mol khi biết nồng độ % (C%), khối lượng dung dịch (mdd):
C% = ; → mct = ; → mdd =
5. Tính số mol khi biết nồng độ mol (CM); khối lượng dung dịch (mdd); khối lượng riêng (Dg/ml):
Ta có: D = (Vdd đơn vị là ml)
→ n = CM. Vdd = CM . → CM =
6. Tính số mol khi biết C%, Vdd (ml), Dg/ml:
Ta có: C% =
→ mct =
7. Công thức tính % khối lượng, số mol hay thể tích:
Cho hỗn hợp A và B.
Ta có: %A = hay %B =
8. Tỉ khối hơi của A so với B. (Tính khối lượng phân tử của A)
d → MA = dA/B . MB
CT TÍNH HÓA HỮU CƠ
Tính số liên kết p của CxHyOzNtClm:
(n: số nguyên tử; x: hóa trị)
k=0: chỉ có lk đơn k=1: 1 lk đôi = 1 vòng k=2: 1 lk ba=2 lk đôi = 2 vòng
Dựa vào phản ứng cháy:
Số C = Số H=
* Lưu ý: A là CxHy hoặc CxHyOz mạch hở, khi cháy cho:
thì A có số p = (k+1)
Tính số đồng phân của:
- Ancol no, đơn chức (CnH2n+1OH): 2n-2
- Anđehit đơn chức, no (CnH2nO) : 2n-3
- Axit no đơn chức, mạch hở CnH2nO2 2n – 3
- Este no, đơn chức (CnH2nO2):
Bài học Hóa 12CB
Trên bước đường thành công không có dấu chân của kẻ lười biếng PAGE \* MERGEFORMAT 1
……………………………………………………….
……………………………………………………….
Năm học: 2019-2020
BỔ TRỢ CÔNG THỨC TÍNH TOÁN
1. Tính số mol khi biết khối lượng (m)
n = → m = n . M → M =
2. Tính số mol khi biết nồng độ mol (CM), thể tích dung dịch (Vdd):
n = CM . Vdd → CM = → Vdd =
3. Tính số mol khi biết thể tích khí (V) ở đktc:
n = → V = n . 22,4
4. Tính số mol khi biết nồng độ % (C%), khối lượng dung dịch (mdd):
C% = ; → mct = ; → mdd =
5. Tính số mol khi biết nồng độ mol (CM); khối lượng dung dịch (mdd); khối lượng riêng (Dg/ml):
Ta có: D = (Vdd đơn vị là ml)
→ n = CM. Vdd = CM . → CM =
6. Tính số mol khi biết C%, Vdd (ml), Dg/ml:
Ta có: C% =
→ mct =
7. Công thức tính % khối lượng, số mol hay thể tích:
Cho hỗn hợp A và B.
Ta có: %A = hay %B =
8. Tỉ khối hơi của A so với B. (Tính khối lượng phân tử của A)
d → MA = dA/B . MB
CT TÍNH HÓA HỮU CƠ
Tính số liên kết p của CxHyOzNtClm:
(n: số nguyên tử; x: hóa trị)
k=0: chỉ có lk đơn k=1: 1 lk đôi = 1 vòng k=2: 1 lk ba=2 lk đôi = 2 vòng
Dựa vào phản ứng cháy:
Số C = Số H=
* Lưu ý: A là CxHy hoặc CxHyOz mạch hở, khi cháy cho:
thì A có số p = (k+1)
Tính số đồng phân của:
- Ancol no, đơn chức (CnH2n+1OH): 2n-2 (1 - Anđehit đơn chức, no (CnH2nO) : 2n-3 (2 - Axit no đơn chức, mạch hở CnH2nO2 2n – 3 (2 - Este no, đơn chức (CnH2nO2): 2n-2 (1 - Amin đơn chức, no (CnH2n+3N): 2n-1 (1 - Ete đơn chức, no (CnH2n+2O): ½ (n-1)(n-2) (2 Số Trieste tạo bởi glixerol và n axit béo ½ n2(n+1) Tính số n peptit tối đa tạo bởi x amino axit khác nhau: xn Tính số ete tạo bởi n ancol đơn chức: ½ n(n+1) Số nhóm este = Amino axit A có CTPT (NH2)x-R-(COOH)y Chương I: ESTE - LIPIT Bài 1: ESTE ********* I.KHÁI NIỆM, DANH PHÁP, ĐỒNG PHÂN 1. Khái niệm: ………………………………………………………………………………………………. ……………...…………………………………..…………………………………………………………… Vd: ..................................................................................................................................................................... - CTC este đơn chức:…………………………............. R là ................................................ R’......................... - CTC este no, đơn chức, mạch hở:………………………….................................................... - CTPT ..............…………………………………………………………. * Este đa chức tạo ra từ: R(COOH)n và R’OH là:…………………………………………....... RCOOH và R’(OH)m là:…………………………………………….. R(COOH)n và R’(OH)m là:…………………………………………… 2. Danh pháp : .................................................................................................... Tên gốc axitTên gốc hidrocacbonHCOO- : .................................................-CH3 :...........................................................................CH3COO- : .............................................-C2H5 :..........................................................................C2H5COO- : ...........................................-CH2CH2CH3 :.............................................................. -CH(CH3)2 : ..................................................................C6H5COO- : ...........................................-C6H5 :......................................................................... -CH2C6H5:...................................................................CH2=CHCOO- : ................................ .......-CH=CH2 :...................................................................CH2=C(CH3)COO- : ............................... (CH3)2CHCH2CH2-: ................................................... Vd: HCOOC2H5:..............................................; CH3COOCH=CH2: ................................................................. C6H5COOCH3: …………………………..; CH3COOC6H5: ....................................................................... Metylfomat: ................................. Etylaxetat: ................................ Propylfomat:................................... Axit cacboxylic:Ancol:Este:CTC:CTC:CTC:Axit fomic:Ancol metylic:Metylfomat:Axit axetic:Ancol etylic:Etylaxetat:Axit propionic:Ancol propylic:Propylfomat:Axit butiric:Ancol isopropylic:Metylpropionat:Axit arcylic:Ancol benzylic:Metylbenzoat:Axit metacrylic:Etilenglicol:Phenylaxetat:Axit benzoic:Glixerol:Vinylaxetat:Axit oxalic:Etylacrylat:Metylmetacrylat:Isopropylaxetat: 3. Đồng phân: ……………………………………………… CnH2nO2 có………………….. …………………………………………………. ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… ……………………………………………… a/ Este no, đơn chức:………………………. CTPTCH2O2 C2H4O2C3H6O2C4H8O2C5H10O2Số đp axitSố đp este Vd1: C2H4O2 ………………… ............................................................................................ .......................................................................................................................... ......................................................................................................................... Vd2:C3H6O2 ………........................................................................................................... ……………. ...................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... .......................................................................................................................... Vd3: C4H8O2 ……………………............................................................................................... ……………………............................................................................................... ………………....................................................................................................... ……………… ...................................................................................................... Vd4 :C5H10O2 ……………… ...................................................................................................... ……………… ..................................................................................................... ……………… ..................................................................................................... ……………… ....................................................................................................... ……………… .......................................................................................................... ……………… ........................................................................................................ ……………… ............... ...................................................................................................... ……………… ............... .......................................................................................... ……………… ........................................................................................................ b/ Este không no đơn chức: ................................................ CTPTC3H4O2C4H6O2C5H8O2Este no,đơn chứcM Vd1: C3H4O2 ……………… ............... ................................................................................... Vd2: C4H6O2 ……………… ................................................................................................. ……………… ................................................................................................. ……………… ................................................................................................. ……………… ................................................................................................. ……………… ................................................................................................. Vd3: C5H8O2 ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………… c/ Este thơm,đơn chức………………………………………. Vd1: C7H6O2……………………………………………………………………………………………… Vd2:C8H8O2…………………………………………………….. ……… ….......... …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. d/ Este no đa chức: *Este đa chức được tạo bởi axit cacboxylic đa chức R-(COOH)n và ancol đơn chức R’OH R-(COOH)n + nR’OH ........................................................... Vd: Từ HOOC-COOH và hỗn hợp 2 ancol CH3OH, C2H5OH → este? ……………...…………………………………..…………………………………………………………… ……………...…………………………………..…………………………………………………………… ……………...…………………………………..…………………………………………………………… ……………...…………………………………..…………………………………………………………… * Este đa chức được tạo bởi axit cacboxylic đơn chức R-COOH và ancol đa chức R’(OH)m mR-COOH + R’(OH)m .................................................................... Vd: Từ HOCH2-CH2OH và hỗn hợp 2 axit HCOOH, CH3CO OH → este? ……………...…………………………………..…………………………………………………………… ……………...…………………………………..…………………………………………………………… ……………...…………………………………..…………………………………………………………… ……………...…………………………………..…………………………………………………………… * Este đa chức được tạo bởi axit cacboxylic đa chức R-(COOH)n và ancol đa chức R’(OH)m mR-(COOH)n + nR’(OH)m ..................................................................... Vd: Từ HOOC-COOH và HOCH2-CH2OH→ este? ……………...…………………………………..…………………………………………………………… ……………...…………………………………..…………………………………………………………… ……………...…………………………………..…………………………………………………………… ……………...…………………………………..…………………………………………………………… e/ Este vòng no:……………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………… Vd1: C3H4O2 ............................................................................................................................................ Vd2: C4H6O2 .......................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ ……. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................ 4. Tính chất vật lí: -…………………………………………………………………………………………………………… - Nhiệt độ sôi : este.....ancol.....axit cacboxylic - Độ tan trong nước : ……………………………………………………………………………………. - Mùi …………………………………………………………………………………………………… II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC 1. Phản ứng thủy phân a. Thủy phân trong môi trường axit (…………………………)…………..……………………..... Vd: HCOOC2H5 + H2O ……………………………+………………………… CH3COOC2H5 + H2O ……………………………+ …………………... TQ: RCOOR/ + H2O ………………………+………………....................... Chú ý : RCOOCH=CH2 - R + H2O RCOOH + RCH2CHO Axit + anđehit Vd : CH3COOCH=CH2 + H2O …………………+ ………………..... b.Thủy phân trong môi trường kiềm: (………………....) …....………..............………………… Vd: HCOOC2H5 + NaOH …………......………+.......……………….......... CH3COOC2H5 + NaOH …………………………...+.…………………….... TQ: RCOOR/ + NaOH …………………………........................................... ..................................................................................................................................... CTPTCHO2NaC2H3O2NaC3H5O2NaC4H7O2NaCTCTM *Chú ý: (1) ESTE + BAZƠ ® 1 LOẠI MUỐI + 1 LOẠI ANCOL RCOO-R’ + NaOH ………………………………………………………………. ROOC–COOR + 2NaOH……………………………………………………………RCOO-CH2-CH2-OOCR + NaOH ……………………………………………………….. (RCOO)3C3H5 + NaOH ……………………………………………………………….R(COO)2R’+ NaOH ………………………………………………………………. …………………………………………………………………………………………………(2) ESTE + BAZƠ ® 1 MUỐI + 1 ANĐEHIT RCOO–CH=CH2 + NaOH …………………………………………….. RCOO–CH=CHCH3 + NaOH …………………………………………………(3) ESTE + BAZƠ ® 2 MUỐI + NƯỚC RCOO–C6H5 + 2NaOH ………………………………………………………….(4) ESTE + BAZƠ ® 1 MUỐI + 2 ANCOL R1OOC- R-COOR2 + 2NaOH ………………………………………………………….(5) ESTE + BAZƠ ® 2 MUỐI + 1 ANCOL R1COO- R-OOCR2 + 2NaOH ………………………………………………………….(6) ESTE + BAZƠ ® 3 MUỐI + 1 ANCOL R1COO-CH2 R2COO- CH + NaOH ………………………………………………………………. R3COO- CH2(7) ESTE + BAZƠ ® 1 MUỐI CnH2n-C=O + NaOH ………………………………………………………………. OMột số chú ý: RCOO-R’ + NaOH RCOONa + R’-OH a mol b mol Nếu: a > b Þ Rắn: R-COONa (b mol); Nếu: a < b Þ Rắn: R-COONa (a mol) & NaOH dư: ( b – a ) mol.FTác dụng với NaOH (1 : 2) Þ Este 2 chứcFTác dụng với NaOH (1 : 3) Þ Este 3 chứcFEste đơn CxHyO2 tác dụng với NaOH (1 : 2) Þ Este đơn chức của phenolFEste HCOOR’ tham gia phản ứng tráng gương Þ HCOOR’ ® 2AgFEste có số C £ 3 và M £ 100 Þ Este đơn chức. + Este fomat (.................), muối fomat (...................................................) tham gia pư ....................... ……............…….................; ............................................................................................................... 2. Phản ứng ở gốc hidrocacbon a. Phản ứng cộng: - Cộng H2 …………………………. CH3COOCH =CH2 + H2 …………………………………………………………. TQ:………………………………………………………………………………………………. - Cộng dd Br2 (t0 thường): có hiện tượng …………………………………………. CH3COOCH =CH2 + Br2 → ………………………………………………………… b. Phản ứng trùng hợp CH2=C(CH3)COOCH3 ………………………………………………………............................. ……………………………..………………………………………………...... 3. Phản ứng cháy: F Este no, đơn chức mạch hở: TQ: ................ + (...............)O2 .................+ .......................... . ……………………………→………………………………………….. → ……………………………………..……… → ……………………………………… ………………………………………………………………………………………………………. F Este không no có một nối đôi, đơn chức mạch hở: TQ: ................ + (...............)O2 .................+ .......................... . ……………………………→………………………………………….. → ……………………………………..……… → ……………………………………… F Este no, hai chức mạch hở: Þ và CTPTC2H4O2C3H6O2C4H8O2C5H10O2M III. ỨNG DỤNG VÀ ĐIỀU CHẾ 1. Điều chế : *Pp chung :..................................................................................................................................................... TQ: RCOOH + R’OH ................................................................................................................... Vd: CH3COOH + (CH3)2CHCH2CH2OH ………………………………………………….. ........................................................................................................................................................................... * Chú ý: Để nâng cao hiệu suất của phản ứng (tức chuyển dịch cân bằng về phía tạo thành este) cần phải: +……………………………………………………………………………………………….………. +…………………………………………………………………………...……………….………….. +…………………………………………….………………………………………..………………... 2. Ứng dụng: …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………............... CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM CHỦ ĐẾ 1. ESTE: CẤU TẠO _ ĐỒNG PHÂN _ DANH PHÁP Câu 1.Etyl fomat có công thức là A. HCOOC2H5. B. CH3COOC2H5. C. CH3COOCH3. D. HCOOCH3. Câu 2. Chất X có công thức cấu tạo CH2=CH–COOCH3. Tên gọi của X là A. metyl acrylat. B. propyl fomat. C. metyl axetat. D. etyl axetat. Câu 3. Chất nào sau đây là este? A. HCOOH. B. CH3CHO. C. CH3OH. D. CH3COOC2H5. Câu 4 Vinyl axetat có công thức là A. C2H5COOCH3. B. HCOOC2H5. C. CH3COOCH3 D. CH3COOCH=CH2. Câu 5. Metyl acrylat có công thức cấu tạo thu gọn là A. CH3COOC2H5. B. CH3COOCH3. C.C2H5COOCH3 D.CH2=CHCOOCH3. Câu 6. Số đồng phân este ứng với CTPT C3H6O2 là A. 5. B. 4. C. 2. D. 3. Câu 7. Este etyl axetat có công thức là A. CH3COOC2H5. B. CH3COOH. C. CH3CHO. D. CH3CH2OH. Câu 8. Số đồng phân este ứng với công thức phân tử C4H8O2 là A. 2. B. 3. C. 4. D. 5. Câu 9. Số đồng phân đơn chức ứng với công thức phân tử C3H6O2 là A. 2. B. 3. C. 4. D. 5. Câu 10. Số đồng phân đơn chức ứng với công thức phân tử C4H8O2 là A. 6. B. 3. C. 4. D. 5. Câu 11. Chất X có công thức phân tử C3H6O2, là este của axit axetic. Công thức cấu tạo thu gọn của X là A. C2H5COOH. B. HO-C2H4-CHO. C. CH3COOCH3. D. HCOOC2H5. Câu 12. Hợp chất X có công thức cấu tạo: CH3CH2COOCH3. Tên gọi của X là: A. etyl axetat. B. metyl propionat. C. metyl axetat. D. propyl axetat. Câu 13. Chất X có công thức phân tử C4H8O2, là este của axit axetic. Công thức cấu tạo thu gọn của X là A. C2H5COOCH3. B. C2H5COOC2H3. C. CH3COOCH3. D. CH3COOC2H5. Câu 14. Chất X có công thức phân tử C4H8O2, là este của ancol metylic. Công thức cấu tạo thu gọn của X là A. C2H5COOCH3. B. C2H5COOC2H3. C. CH3COOCH3. D. CH3COOC2H5. Câu 15. Công thức chung của este tạo bởi 1 axit cacboxylic no, đơn chức và 1 ancol no, đơn chức (cả axit và ancol đều mạch hở) là: A.CnH2n + 2O2 B.CnH2n - 2O2 C.CnH2nO3 D.CnH2n + 1COOCmH2m + 1 Câu 16. Metyl propionat là tên gọi của hợp chất có CTCT: A.HCOOC3H7 B.C2H5COOCH3 C.C3H7COOH D.C2H5COOH Câu 17. Cho công thức cấu tạo este sau: C6H5COO-CH=CH2. Tên gọi tương ứng là : A. phenylvinylat B. Vinylbenzoat C. Etyl vinylat D. Vinyl phenylat Câu 18. Isopropyl axetat là tên gọi của este nào sau đây : A. HCOOC3H7 B. C2H5COOC2H5 C. CH3COOCH2CH2CH3 D. CH3COOCH(CH3)2 Câu 19. Số đồng phân có thể có ứng với CTPT C3H6O2 là : A. 7 B. 3 C. 4 D. 5 Câu 20. S