Giáo án dự giờ sinh học Bài 43. Thực hành giâm, chiết, ghép

PAGE \* MERGEFORMAT 3

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC

GIÁO ÁN DỰ GIỜ

Giáo viên hướng dẫn : Nguyễn Vân Anh.

Địa điểm : Lớp 11A - Trường THPT Tây Hồ.

Thời gian : Tiết thứ ngày / 03 / 2011.

Người soạn : Phạm Thị Ánh.

Bài 43 : THỰC HÀNH NHÂN GIỐNG VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT BẰNG GIÂM, CHIẾT, GHÉP

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.

1. Kiến thức:

1.1. Giải thích được cơ sở sinh học của phương pháp nhân giống vô tính ( giâm, chiết, ghép)

1.2. Nêu được lợi ích kinh tế của phương pháp nhân giống vô tính

2. Kỹ năng:

2.1. Rèn luyện được kĩ năng phân tích tranh vẽ, kỹ năng hoạt động nhóm và làm việc độc lập với sách giáo khoa.

2.2.Thực hiện được các phương pháp nhân giống vô tính : giâm cành, ghép cành, ghép chồi

3. Thái độ, hành vi:

3.1. Tạo được niềm hứng thú trong học tập bộ môn, biết liên hệ với thực tiễn.

3.2. Hình thành được niềm yêu thích thiên nhiên và quan tâm đến ngành trồng trọt .

II.PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY

Vấn đáp - Thuyết trình - Trực quan, minh họa.

III. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH

1.Chuẩn bị của giáo viên:

- Sách giáo khoa, giáo án.

- Hình ảnh (phóng to).

2.Chuẩn bị của học sinh:

- Học bài và đọc bài trước khi tới lớp.

IV. TIẾN TRÌNH GIẢNG DẠY

1. Ổn định lớp( 1’).

2. Kiểm tra bài cũ : (4’)

- Nêu khái niệm sinh sản hữu tính.

- Phân biệt sinh sản hữu tính và sinh sản vô tính ở thực vật.

2.Bài giảng (40’).

* Đặt vấn đề (2’): Ở bài 41, các em đã được tìm hiểu qua về những phương pháp nhân giống vô tính ở thực vật, hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu rõ hơn về các phương pháp này, tại sao chỉ từ các cơ quan sinh dưỡng lại có thể phát triển thành những cây hoàn chỉnh? Và để làm được điều đó thì cần tiến hành như thế nào? Chúng ta cùng tìm hiểu bài ngày hôm nay.

Hoạt động của GV - HSNội dung bài họcTGGV: Yêu cầu học sinh nêu những phương pháp nhân giống vô tính ở thực vật.

HS : Trả lời: Giâm cành, chiết cành, ghép cành, ghép chồi và nuôi cấy tế bào, mô.

GV: Nêu mục tiêu, yêu cầu cho học sinh .

GV: Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu phương pháp nhân giống vô tính đầu tiên đó là giâm cành.

GV : Yêu cầu học sinh quan sát hình ảnh và clip về giâm cành, nêu quy trình giâm cành.

HS : - Làm đất : Xới đất tơi xốp, đảo với mùn và phân bón.

- Cắt cành dài từ 10- 15 cm ( cành sắn, rau ngót, khoai lang, rau muống…) số lượng chồi và mắt dài bằng nhau.

- Cắm nghiêng, cho đầu dưới vào đất ẩm,1 phần ở trên mặt đất.

- Vun đất và tưới ẩm, có thể sử dụng chất kích thích cho ra rễ.

GV : Đó là phương pháp giâm cành, ngoài ra còn có phương pháp giâm lá và giâm rễ. Yêu cầu học sinh quan sát hình và nêu kĩ thuật giâm rễ và giâm lá.

HS : - Trước khi giâm rễ và giâm lá cũng phải làm đất giống như giâm cành, phải làm đất cho tơi xốp.

- Giâm rễ: Cắt rễ chùm thành từng phần nhỏ rồi giâm xuống đất ẩm và tơi xốp.

- Giâm lá: Cắt lá thành từng mảnh nhỏ, đặt trên đất ẩm, theo dõi sự nảy mầm và duy trì sự độ ẩm.

GV : Cho học sinh xem một số hình ảnh về chiết cành . Yêu cầu học sinh nêu kĩ thuật chiết cành.

HS : - Làm đất: 2/3 bầu đất là đất vườn hay bùn ao phơi khô, 1/3 bầu đất là rơm rác, mùn cưa, chấu… độ ẩm 70%

- Bóc 1 đoạn vỏ sát lớp gỗ, dài gấp 1,5 – 2 lần đường kính cành chiết, cách gốc cành 15- 20 cm .

- Bó bầu đất quanh phần cành vừa cắt, đường kính từ 6- 8cm, dài từ 10- 12 cm (Có thể vít cành đó vào đất)

- Dùng dao sắc cắt ngang bầu chiết sau 30- 60 ngày (Bầu đã mọc rễ) đem ra trồng.

GV: Tại sao: Khi chiết những cây ra nhiều nhựa mủ như hồng xiêm, trứng gà… người ta thường cắt vỏ cành vào buổi sáng và bó bầu vào buổi chiều?

HS: - C¾t vá buæi s¸ng: Lóc nµy ho¹t ®éng T§C cña c©y diÔn ra ch­a m¹nh mÏ, nªn c¾t vá lóc nµy nhùa mñ sÏ ch¶y ra Ýt h¬n.

- Bã bÇu chiÕt vµo buæi chiÒu: ®Ó cµnh chiÕt kh« phÇn bãc vá, tr¸nh xãt c©y.Sau ®ã míi bã ®Êt quanh tõ chiÒu sang tèi t¹o ®é Èm cho bÇu chiÕt.

GV : Yêu cầu học sinh nêu ưu điểm của giâm cành chiết cành so với cây trồng từ hạt ?

HS : *Ưu điểm của giâm cành chiết cành so với cây trồng từ hạt :

- Giữ nguyên được tính trạng tốt mà ta mong muốn

- Rút ngắn thời gian phát triển của cây, nhanh cho thu hoạch nông phẩm.

GV : Yêu cầu học sinh nêu mục đích ghép cành

HS : - Tạo ra những tổ hợp ghép có đặc tính tốt về năng suất và phẩm chất.

- Tạo dáng cho những cây cảnh.

GV : Cho học sinh xem một số hình ảnh về ghép cành và hình ảnh về các phương pháp ghép : ghép áp, ghép nêm, ghép dưới vỏ, ghép cửa sổ, ghép nối, ghép mắt.

GV : Yêu cầu học sinh quan sát kĩ clip và cho biết trong clip đó có những kiểu ghép nào ?

HS : Ghép dưới vỏ, ghép cửa sổ...

GV : Có rất nhiều phương pháp ghép cành, tuy nhiên do thời gian có hạn, chúng ta chỉ tìm hiểu 1 phương pháp ghép cành đó là ghép chữ T. Cho học sinh xem clip về cách ghép chữ T, Yêu cầu học sinh nêu kĩ thuật ghép cành chữ T.

HS : - Cắt vát cành ghép.

- Tạo chỗ ghép phần chữ T ngay trên gôc ghép.

- Đặt cành ghép vào chỗ cắt hình chữ T rồi buộc dây lại.

GV : Giới thiệu cho học sinh một số cách ghép cành khác.

GV : Tại sao phải cắt bỏ hết lá ở cành ghép ?

HS : Phải cắt bỏ hết lá ở cành ghép để giảm mất nước qua con đường thoát hơi nước nhằm tập trung nước nuôi các tế bào cành ghép, nhất là các tế bào mô phân sinh được đảm bảo đủ nước và chất dinh dưỡng.

GV : Cho học sinh xem hình ảnh về ghép chồi. Yêu cầu học sinh nêu phương pháp ghép chồi.

HS : - Cắt chồi có phần thân gỗ, tạo chỗ ghép phần chữ T ngay trên gôc ghép.

- Chồng đặt khít vào chỗ cắt hình chữ T rồi buộc dây lại.

GV : Giới thiệu thêm một số phương pháp ghép chồiI. Giâm cành, giâm rễ, giâm lá.

1. Giâm cành :

- Làm đất : Xới đất tơi xốp, đảo với mùn và phân bón.

- Cắt cành dài từ 10- 15 cm ( cành sắn, rau ngót, khoai lang, rau muống…) số lượng chồi và mắt dài bằng nhau.

- Cắm nghiêng, cho đầu dưới vào đất ẩm,1 phần ở trên mặt đất.

- Vun đất và tưới ẩm, có thể sử dụng chất kích thích cho ra rễ.

2. Giâm rễ, giâm lá.

- Làm đất : Xới đất tơi xốp, đảo với mùn và phân bón.

- Giâm rễ: Cắt rễ chùm thành từng phần nhỏ rồi giâm xuống đất ẩm và tơi xốp.

- Giâm lá: Cắt lá thành từng mảnh nhỏ, đặt trên đất ẩm, theo dõi sự nảy mầm và duy trì sự độ ẩm.

II. Chiết cành

- Làm đất: 2/3 bầu đất là đất vườn hay bùn ao phơi khô, 1/3 bầu đất là rơm rác, mùn cưa, chấu… độ ẩm 70%

- Bóc 1 đoạn vỏ sát lớp gỗ, dài gấp 1,5 – 2 lần đường kính cành chiết, cách gốc cành 15- 20 cm .

- Bó bầu đất quanh phần cành vừa cắt, đường kính từ 6- 8cm, dài từ 10- 12 cm (Có thể vít cành đó vào đất)

- Dùng dao sắc cắt ngang bầu chiết sau 30- 60 ngày (Bầu đã mọc rễ) đem ra trồng.

* Ưu điểm của giâm cành chiết cành so với cây trồng từ hạt :

- Giữ nguyên được tính trạng tốt mà ta mong muốn

- Rút ngắn thời gian phát triển của cây, nhanh cho thu hoạch nông phẩm.

III. Ghép cành

- Dùng dao sắc cắt vát, gọn và sạch gốc ghép và cành ghép.

- Cắt bỏ tất cả lá trên cành ghép, cắt 1/3 lá trên gốc ghép : giảm mất nước qua con đường thoát hơi nước nhằm tập trung nước nuôi các tế bào cành ghép, nhất là các tế bào mô phân sinh được đảm bảo đủ nước và chất dinh dưỡng.

- Buộc chặt cành ghép lên gốc ghép : để mô dẫn nhanh chóng nối liền nhau bảo đảm thông suốt cho dòng nước và các chất dinh dưỡng từ gốc ghép đến được tế bào của cành ghép được dễ dàng.

* Cách ghép chữ T :

- Cắt vát cành ghép.

- Tạo chỗ ghép phần chữ T ngay trên gôc ghép.

- Đặt cành ghép vào chỗ cắt hình chữ T rồi buộc dây lại.

IV. Ghép chồi.

- Cắt chồi có phần thân gỗ, tạo chỗ ghép phần chữ T ngay trên gôc ghép.

- Chồng đặt khít vào chỗ cắt hình chữ T rồi buộc dây lại.

6’

6’

6’

6’

VI. Hoàn thành báo cáo thực hành : (8’)

Học sinh hoàn thành báo cáo thực hành

Hà Nội, ngày 11 tháng 03 năm 2011.

Giáo viên hướng dẫn giảng dạy Sinh viên TTSP

(Ký và ghi rõ họ tên)

Phạm Thị Ánh