$\textit{1)}$
$\text{-}$ Trước khi đến với sự sắp đặt quan lại của phong kiến phương Bắc ở Việt Nam, cần lưu ý rằng đây là một chủ đề lịch sử phức tạp và đa chiều. Do đó, câu trả lời dưới đây chỉ dừng lại ở mức độ tóm tắt và sơ lược.
$\text{-}$ Phong kiến phương Bắc ở Việt Nam bắt đầu từ thế kỷ 10 với sự thành lập của nhà Đinh. Sau đó, nhà Lý (1010-1225) được xem là giai đoạn phát triển mạnh mẽ nhất của phong kiến phương Bắc. Nhà Lý chú trọng vào việc đánh giá, tuyển dụng, và sắp đặt quan lại theo tiêu chí tài năng và đức độ trong lịch sử học. Những quan lại của nhà Lý được mang tên là đồng thiên triều.
$\text{-}$ Sau đó, nhà Trần (1225-1400) và nhà Hồ (1400-1407) tiếp tục phát triển hệ thống quan lại trong triều đình. Tuy nhiên, việc chào đón những quan lại có tài năng và đức độ trong lịch sử học không còn là ưu tiên hàng đầu. Thay vào đó, việc đặt người có quan hệ thân nhân, thường là con cháu của các quan lại trước đó, trở thành xu hướng phổ biến.
$\text{-}$ Điều này dẫn đến việc giảm sự công bằng và đánh giá tài năng của các quan lại, khiến triều đình suy tàn và dễ bị xâm lược. Sau đó, nhà Lê sớm giành lại quyền lực vào đầu thế kỷ 15 và thiết lập lại hệ thống quan lại theo tiêu chí đức độ, trung thực, và tài năng, tuy nhiên khôi phục phong kiến phương Bắc đòi hỏi nhiều thời gian và công sức.
$\textit{2)}$
$\text{-}$ Trong thời kỳ nhà Hán, chính sách cai trị đối với nhân dân Việt Nam (khi đó còn được gọi là Giao Chỉ) có những đặc điểm chính như sau:
Thể chế cai trị:
$\text{-}$ Nhà Hán thiết lập thể chế cai trị bằng cách chỉ định quan đốc (thường là quan đội) để điều khiển các công việc tại địa phương. Ngoài ra, nhà vua Hán còn bổ nhiệm quan hàm tại Giao Chỉ để giám sát, quản lý hoạt động các quan đốc.
$\text{-}$ Thuế và cư dân tị nạn:
$\text{-}$ Nhà Hán áp đặt các khoản thuế đối với người dân Giao Chỉ, bao gồm thuế đất, thuế lương thực, thuế khai thác sản phẩm... Các cư dân tị nạn từ Trung Quốc được thiết lập tại Việt Nam đã được công nhận và tự do cư trú, tuy nhiên họ phải đóng thuế cho người cai trị các địa phương.
$\text{-}$ Xây dựng các công trình công cộng:
$\text{+}$ Nhà Hán đầu tư vào việc xây dựng các công trình công cộng ở Giao Chỉ nhằm nâng cao mức sống của nhân dân địa phương. Các công trình này bao gồm đường sắt, kênh rạch, hầm mỏ và các công trình khác.
$\text{-}$ Bảo vệ tự do:
$\text{+}$ Nhà Hán đảm bảo các quyền tự do cho người dân tại Giao Chỉ, bao gồm tự do đi lại và kinh doanh. Tuy nhiên, các quan đốc được bổ nhiệm tại địa phương có quyền từ chối hoặc kiểm soát hoạt động kinh doanh của người dân.
#Chuccauhoctot