1. - XHPK phương Tây: ra đời muộn (từ thế kỉ V). Giai cấp: lãnh chúa và nông nô.
- Thế kỉ XI, thủ công nghiệp phát triển, hàng hoá sản xuất nhiều, tahfnh phố và thị trấn ra đời, gọi chung là thành thị. Cư dân trong thành thị chủ yếu là thương nhân và thợ thủ công.
- Cải cách tôn giáo:
+) Cải cách của Lu thơ lên án những hành vi tahm lam, đồi bại của Giáo Hoàng.
+) Chỉ trích giáo hội
+) Đòi bãi bỏ những nghi thức phiền toái
+) Cải cách của Can-vanh - người sáng lập ra hội Tin Lành.
- Các cuộc phát kiến địa lí:
+) 1487: Đi-a-xơ đến Cực Nam châu Phi
+) 1498: Va-xco Đơ Ga-ma đến Tây Nam Ấn Độ
+) 1492: Cô-lôm-bô tìm ra châu Mĩ
+) 1519->1522: Ph.Ma-gien-lan vòng quanh trái đất.
2.
- Văn hoá Trung Quốc:
+) Tôn giáo: - Nho giáo giữ vai trò quan trọng nhất
- Phật giáo thịnh hành nhất vào thời Đường
+) Văn học: có nhiều thể loại và tên tuổi, tác phẩm nổi tiếng như Đỗ Phủ, Lí Bạch, Bạch Cư Dị, ..... Tam quốc diễn nghĩa, Thuỷ hử, ...
+) Nghệ thuật: có nhiều công trình kiến trúc độc đáo: Vạn lý trường thành, ....
+) Khoa học-kỹ thuật: có 4 phát minh vĩ đại là giấy, kĩ thuật in, la bàn và thuốc súng.
- Văn hoá Ấn Độ:
+) Tôn giáo: Đạo Bà La Môn và đạo Hin-đu.
+) Chữ Phạn là chữ viết riêng
+) Nghệ thuật: Kiến trúc chịu ảnh hưởng của Tôn giáo như đền hang A-gian-ta,...
+) Văn học: Ma-ha-bha-ra-ta; Ra-ma-ya-na; Sơ-kun-tơ-la; ...
3. Các triều đại phogn kiến TQ đều có chung một chính sách đối ngoại: gây chiến tranh để mở rộng lãnh thổ.
