Đầu năm 1428, sau khi quân ta đại thắng, tiêu diệt và làm tan rã 15 vạn viện binh của giặc, Vương Thông buộc phải giảng hòa, Nguyễn Trãi thừa lệnh vua Lê Lợi viết Đại cáo bình Ngô để bố cáo với toàn thiên hạ chiến thắng của dân tộc, khẳng định nền độc lâp tự chủ của nước nhà đồng thời cảnh tỉnh ý thức của binh lính nhà Minh về cuộc chiến tranh phi nghĩa xâm lược nước ta. Tuy ra đời gần sáu trăm năm, nhưng cho đến nay và muôn đời sau nữa, “Bình Ngô đại cáo” và những tác phẩm khác của Nguyễn Trãi mãi mãi đi sâu vào lòng người. Tác phẩm xuất sắc này của Ức Trai được coi là “bản tuyên ngôn độc lập thứ hai” của nước Đại Việt tự chủ ở thời Trung đại bởi bài cáo bất hủ này được viết ra bằng cả tấm lòng yêu nước và tự hào, tự tôn dân tộc của bậc anh hùng toàn đức toàn tài. Ra đời trong hoàn cảnh đặc biệt, công cuộc kháng chiến chống quân Minh thắng lợi vẻ vang, đất nước ta được hoàn toàn độc lập, “Bình Ngô đại cáo” mang âm hưởng hùng tráng và cảm hứng dân tộc đậm đà, hào sảng. Cảm hứng ấy được thể hiện trên nhiều bình diện, chi phối chủ đạo mạch tư tưởng của tác phẩm đồng thời nói lên được nhiều điều ở con người vĩ đại trọn cuộc đời chỉ biết lo nghĩ cho đất nước của nước ta ở thế kỷ XV.
