Từ thành phố Vinh của tỉnh Nghệ An, theo tỉnh lộ 49 đến cây số 13 rẽ vào con đường đất đỏ rợp bóng cây, du khách sẽ đến với làng Sen, tên chữ là Kim Liên (bông sen vàng), quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tại đây vẫn lưu giữ được không gian văn hóa, lịch sử và nhiều tài liệu, hiện vật gắn liền với tuổi thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Chủ tịch Hồ Chí Minh (1890 - 1969) sinh ra trong một gia đình nhà Nho yêu nước, tại làng Hoàng Trù, xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Cha của Người là cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc, mẹ là bà Hoàng Thị Loan. Chính cái nôi của quê hương giàu truyền thống, bản sắc văn hóa, cùng tình cảm yêu thương của gia đình đã góp phần hình thành nên nhân cách và tư tưởng của Hồ Chí Minh, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa kiệt xuất.
Quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh ngay nay đã trở thành Khu di tích Kim Liên, thuộc địa bàn 2 xã Kim Liên và xã Nam Giang, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An. Ông Trần Đình Hà, cán bộ Sở du lịch tỉnh Nghệ An, cho biết: "Không gian khu di tích Kim Liên gồm có cả quê nội và quê ngoại của Chủ tịch Hồ Chí Minh với các cum di tích: Làng Sen còn gọi là làng Kim Liên là quê nội và cách làng Kim Liên chừng 2 km là làng Hoàng Trù ở xã Nam Giang là quê ngoại của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong khu di tích còn có mộ của bà Hoàng Thị Loan, mẹ của Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhiều di tích khác gắn với tuổi thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh".
Làng Hoàng Trù quê ngoại của Chủ tịch Hồ Chí Minh bình dị như bao làng quê ở Việt Nam. Đây là nơi Người cất tiếng khóc chào đời và được mẹ nuôi dạy trong những năm ấu thơ. Sau cánh cổng tre rộng mở, du khách bước giữa hai bờ rào với hàng cây cau xanh mướt để vào thăm ngôi nhà ba gian nhỏ bé, mái lợp tranh, nơi chủ tịch Hồ Chí Minh đã sống những năm đầu tuổi thơ. Vẫn còn đó cánh võng đơn sơ bên khung cửi dệt vải, bộ ván giường nơi cậu bé Nguyễn Sinh Cung ( tên Chủ tịch Hồ Chí Minh hồi nhỏ) từng nằm ngủ. Mọi hiện vật vẫn được giữ nguyên sơ, gợi nhớ đến hình ảnh một con người vĩ đại, nhưng có cuộc sống vô cùng bình dị. Chị Nguyễn Thị Hằng, khách tham quan, bày tỏ cảm xúc: "Thật là xúc động khi tôi được đặt chân đến nơi này, nơi mà Chủ tịch Hồ Chí Minh người con của dân tộc, cất tiếng khóc chào đời. Khung cảnh làng quê thật yên bình và yên ả. Nhiều kỷ vật xưa về cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn được lưu giữ đến ngày nay giúp tôi hiểu thêm về tình đất, tình quê hương đã thẫm đẫm trong tâm hồn của Người như thế nào".
Tại quê nội làng Sen, xã Kim Liên dưới chân núi Đại Huệ có ngôi nhà của cụ Phó bảng Nguyễn Sinh Sắc ( cha của Chủ tịch Hồ Chí Minh). Dân trong làng kể ngôi nhà do nhân dân làng Sen góp công để xây dựng, làm quà mừng cụ Nguyễn Sinh Sắc đỗ Phó bảng khoa thi Hội năm 1901, đem lại vinh dự cho làng. Cụm di tích này gồm nhà chính, nhà ngang, cổng, sân, vườn. Đặc biệt, trong nhà còn lưu giữ được nhiều hiện vật có giá trị, như hai bộ phản gỗ, chiếc giường, rương đựng lương thực, chiếc tủ đứng hai ngăn đựng đồ dùng, mâm bằng gỗ sơn đen…Ở khuôn viên vườn còn có nhà cụ Nguyễn Sinh Nhậm, nơi gia đình Chủ tịch Hồ Chí Minh sống trong một thời gian dài, gồm nhà chính, nhà ngang, vườn. Xung quanh vườn còn có những di tích khác như: lò rèn, giếng nước…
Xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An, quê hương của Chủ tịch Hồ Chí Minh, giờ đây là niềm tự hào của người dân Nghệ An và người dân Việt Nam. Khu di tích Kim Liên hàng năm đón hàng triệu người dân, bà con Việt kiều và bạn bè quốc tế về thăm nơi này. Ông Trần Đình Hà, cán bộ Sở Du lịch Nghệ An, cho biết thêm: "Những năm vừa qua, Nghệ An đã đầu tư tôn tạo một số hạng mục công trình di tích như: phục dựng lại khung cảnh một số nhà hàng xóm của gia đình Chủ tịch Hồ Chí Minh…Đây cũng là nơi du khách được thưởng thức những làm điệu dân ca Ví giặm đặc trung của vùng đất Nghệ An. Cùng với việc tôn tạo phục dựng di tích, đó, du khách trong nước và quốc tế về thăm quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh ngày càng đông. Hàng năm Nghệ An đón chừng 2 triệu khách tới tham quan khu di tích".
Khách tham quan trong nước và quốc tế tới đây, không chỉ thể hiện lòng thành kính, ngưỡng mộ đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa mà còn có dịp tìm hiểu nét văn hóa đặc trưng của vùng quê xứ Nghệ. Khu di tích quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh còn là địa chỉ về giáo dục truyền thống yêu nước, học tập và làm theo tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
