II-PHẦN RIÊNG: (5,0 điểm) B. Chương trình Nâng cao Câu 3b (5,0 điểm) Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật bà cụ Tứ trong truyện ngắn “Vợ nhặt” của Kim Lân (phần trích trong Ngữ văn 12, Nâng cao, tập hai, NXB Giáo Dục) A. B. C. D.
Đáp án đúng: Giải chi tiết:Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách làm bài văn nghị luận về một tác phẩm, đoạn trích văn xuôi, biết cách phân tích một hình tượng nhân vật. Kết cấu chặt chẽ, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ và ngữ pháp. Yêu cầu về kiến thức: Trên cơ sở những hiểu biết về nhà văn Kim Lân và tác phẩm “Vợ nhặt” (chủ yếu phần trích trong Ngữ văn 12, Nâng cao, tập hai), học sinh phân tích được diễn biến tâm trạng của nhân vật bà cụ Tứ với các ý cơ bản sau: a/ Giới thiệu chung: (0,5 điểm) + Kim Lân - nhà văn "một lòng đi về với đất, với người, với thuần hậu nguyên thủy nông thôn" + "Vợ nhăt" - truyện ngắn xuất sắc của Kim Lân nói riêng và văn xuôi Việt Nam sau 1945 nói chung. + Nhân vật bà cụ Tứ là nhân vật đặc sắc nhất của tác phẩm mà qua đó ta hiểu rõ những thông điệp giàu tính nhân văn của tác giả. Nhân vật được khắc họa chủ yếu qua diễn biến tâm trạng. b/ Phân tích diễn biến tâm trạng nhân vật: (4,0 điểm) - Bối cảnh nảy sinh tâm trạng: giữa nạn đói thê thảm,mọi người đang đối mặt với cái chết thì Tràng (con trai bà cụ Tứ) lại lấy vợ (0,75 điểm) - Diễn biến tâm trạng nhân vật bà cụ Tứ + Ngạc nhiên và lo lắng (0,75 điểm) + Hờn tủi và thương xót đan xen (0,75 điểm) + Mừng lòng và mong mỏi, hi vọng vào một tương lai no ấm, hạnh phúc hơn (0,75 điểm) - Nghệ thuật tạo tình huống truyện độc đáo, lựa chọn chi tiết đặc sắc, miêu tả diễn biến tâm trạng chân thật, tinh tế, cảm động (1,0 điểm) c/ Đánh giá chung về nhân vật(0,5 điểm) Qua việc xây dựng nhân vật bà cụ Tứ và đi sâu khai thác tâm lí nhân vật, Kim Lân đã gửi gắm thông điệp ý nghĩa và xúc động về tình yêu thương con người và tinh thần lạc quan, lòng khát sống mãnh liệt.