1,
a, Nội dung chính: Bài văn miêu tả cảnh quan thiên nhiên, sông nước vùng Cà Mau, mảnh đất tận cùng phía nam của Tổ quốc. Cảnh thiên nhiên ở đây thật rộng lớn, hoang dã và hùng vĩ, đặt biệt là những dòng sông và rừng đước. Cảnh chợ Năm Căn là hình ảnh trù phú, độc đáo, tấp nập về sinh hoạt của con người ở vùng đất ấy.
b,
+ Kênh rạch bủa giăng chi chít như mạng nhện
+ Tất cả đều màu xanh
+ Âm thanh rì rào bất tận
+ Lặng lẽ một màu xanh đơn điệu
+ Chợ chủ yếu họp ngay trên sông nước với những nhà bè như những khu phố nổi và những con thuyền bán hàng len lỏi mọi nơi, có thể mua mọi thứ mà không cần bước ra khỏi thuyền.
+ Sự đa dạng về màu sắc, trang phục, tiếng nói của người bán hàng thuộc nhiều dân tộc: người Hoa, Miên, người Chà Châu Giang...
2,
+Cảnh vật sinh động, biến hóa, sắc màu biến hóa: màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ,...
+Những dòng sông kênh, rạch,... Chợ Năm Căn hùng vĩ, hoang sơ.
+Thiên nhiên: nhân hậu, hào phóng và mộc mạc
3,
- Diễn biến tâm lí và thái độ của Dế Mèn trong việc trêu chọc chị Cốc:
+ Cái tên Dế Choắt là do Dế Mèn đặt ra với thái độ mỉa mai, chế giễu.
+ Cách xưng hô của Dể Mèn với Dế Choắt rất trịch thượng, kẻ cả.
+ Dế Mèn coi nhẹ tình nghĩa xóm giềng, thiếu tình thương đồng loại.
+ Lúc đầu thì huênh hoang trước Dế Choắt, sau khi trêu chọc chị Cốc lại chui tọt vào
hang, yên trí với nơi ẩn nấp an toàn của mình.
+ Khi Dế Choắt bị chị Cốc mổ gãy lưng thì Dế Mèn sợ hãi nằm im, chờ chị Cốc bay đi rồi
mới dám mon men bò ra khỏi hang.
- Thái độ của Dế Mèn trước cái chết thảm thương của Dế Choắt:
+ Dế Mèn ân hận về tội lỗi của mình, thấm thìa bài học đường đời đầu tiên: ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ, sớm muộn rồi cũng mang vạ vào thân.
+ Ngẫm nghĩ về hậu quả của thói hung hăng, xốc nổi.
⇒ Dế Mèn tuy hóng hách, nhưng cũng biết sửa lỗi và nhạn lỗi.
4,
Chúng ta phải biết yêu thương người khác, đối xử phải đàng hoang kính trên, nhường dưới, hàng xóm phải tối lữa tắt có nhau, sống phải biết yêu thương con người.