a. Luận điểm chính của văn bản là tệ nạn lãng phí.
b. Luận điểm chính được triển khai thành những luận điểm nhỏ với lí lẽ, dẫn chứng như sau :
- LĐ1 : lãng phí đang là tệ nạn phổ biến trong xã hội ta , đặc biệt là lãng phí tiền của, tài sản công cộng.
- Lí lẽ, dẫn chứng : Trong cuộc sống hàng ngày vẫn thường xảy ra những hiện tượng tiêu dùng lãng phí, đặc biệt là lãng phí tiền của, tài sản công cộng. Những biểu hiện của sự lãng phí đó rất đa dang. Khi ra khỏi phòng làm việc đèn vẫn để sáng,quạt và máy điều hòa nhiệt độ vẫn còn chạy. Do thiếu ý thức giữ gìn, các phương tiện máy móc làm việc chỉ sau một thời gian ngắn đã hỏng hóc, phải thay thế. Dùng điện thoại công để nói chuyện phù phiếm hàng mấy chục phút. Dùng xe công ngoài mục đích công tác…
- LĐ 2 : Lãng phí cũng thường xảy ra ở lĩnh vực tiêu dùng
- Lí lẽ, dẫn chứng :
+ Mặc dù còn nghèo, nhưng đình đám phải có “ mâm cao cỗ đầy”, nhất là trong các ngày Tết, ngày cưới, bày vẽ linh đình, cỗ bàn ê hề, tàn cuộc đồ uống thừa mứa phải đổ đi rất lãng phí.
+ Có những người vật dụng còn tốt đã bỏ đi vì chạy theo mốt mới. Cũng vậy , nhiều cô gái may sắm quần áo, giày dép nhiều quá mức cần thiết. Có người chiều con, mua sắm đồ chơi đầy ắp cả gian phòng như cửa hàng bán đồ chơi.
- LĐ 3 : Lãng phí cũng xảy ra ở trong công việc xây dựng đô thị.
- Lí lẽ, dẫn chứng : Vì tính toán không kĩ lưỡng , thi công không đảm bảo chất lượng mà công trình này vừa xây xong đã phải đập đi, con đường kia mới làm xong đã bị đào bới lên làm công trình ngầm dẫn đến lãng phí sức người, sức của.
- LĐ 4 : Tiêu dùng đúng với nhu cầu và khả năng , hiệu quả, chính là tiết kiệm.
- Lí lẽ, dẫn chứng : từ việc nhỏ trong gia đình đến việc lớn ngoài xã hội đều cần có ý thức thực hành tiết kiệm. Mỗi người , mỗi gia đình và mỗi đơn vị, địa phương thực hiện tiết kiệm trong tiêu dùng, trong sản xuất sẽ góp phần vào việc xây dựng đát nước phồn vinh.