Nguyên nhân cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ XVIII
Cách mạng tư sản pháp bùng nổ như thế nào? Ý nghĩa của nó ra sao? – Trước khi tìm hiểu vấn đề này hãy điểm qua một số nguyên nhân dẫn đến cách mạng tư sản pháp cuối thế kỉ xviii
Tình hình nước pháp trước cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ xviiiKinh tế nước Pháp trước cách mạng tư sản
- Nông nghiệp: vào cuối thế kỷ XVIII, Pháp vẫn là nước có nền nông nghiệp lạc hậu, công cụ lao động thô sơ, kỹ thuật chưa phát triển, năng suất lao động rất thấp. Bên cạnh đó, với sự bóc lột của Lãnh chúa, Giáo hội khiến đời sống nông dân vô cùng khó khăn
- Công thương nghiệp ở giai đoạn này tương đối phát triển, máy móc sử dụng ngày càng nhiều (dệt, khai mỏ, luyện kim), công nhân chiếm số lượng lớn và sống tập trung; về thương nghiệp, mở rộng buôn bán, giao thương với nhiều nước
Chính trị nước Pháp trước cách mạng tư sản
Nhìn chung, trước cách mạng tư sản pháp cuối thế kỉ xviii Pháp vẫn là một nước quân chủ chuyên chế, mọi quyền hành đều tập trung vào tay vua
Xã hội 3 giai cấp trước Cách Mạng
- Đẳng cấp quý tộc: có mọi quyền hành, không đóng thuế
- Đẳng cấp tăng lữ: có mọi quyền hành, không phải đóng thuế
- Đẳng cấp còn lại gồm tư sản, nông dân, bình dân thành thị, làm ra của cải nhưng không có quyền hành về chính trị, phải đóng thuế và làm nghĩa vụ phong kiến. Đứng đầu đẳng cấp là tư sản vì họ có học và quyền lợi kinh tế, nông dân chiếm 90% dân số.
Nguyên nhân cách mạng tư sản Pháp cuối thế kỉ xviii
- Mâu thuẫn giữa đẳng cấp thứ ba (muốn xóa bỏ chế độ phong kiến) với hai giai cấp Tăng lữ và Quý tộc – muốn duy trì chế độ phong kiến => những mâu thuẫn về chính trị, kinh tế, xã hội ngày càng gay gắt.
- Ngày 5/5/1789, Lu-I XVI triệu tập Hội nghị ba đẳng cấp tại cung điện Vec-xai, mục đích là để giải quyết vấn đề của nền tài chính quốc gia, đề xuất vay tiền và ban hành thuế mới
- Bất bình trước hành động của nhà vua và đẳng cấp quý tộc, ngày 14/7/1789, nhân dân Pa-ri tấn công biểu tượng của chế độc phong kiến là ngục Ba-xti => Cách mạng Pháp bùng nổ
Diễn biến cách mạng tư sản pháp cuối thế kỉ xviii
Đây là phần quan trọng nhất đối với bài học này, vì kiến thức khá nhiều nên trong giáo án cách mạng tư sản pháp cuối thế kỉ xviii phần này được trình bày rất chi tiết. Cùng điểm qua các giai đoạn trong bài học cách mạng tư sản pháp cuối thế kỉ xviii tiết 2 này nhé
Cách mạng bùng nổ, thành lập nền quân chủ lập hiến
- Ngày 14/7/1789: Ngục Ba-xti bị quần chúng đánh phá, mở đầu cho cách mạng Pháp. Ở khắp mọi nơi, cả thành thị và nông thôn các phong trào quần chúng nổ ra khắp nơi, chính quyền tư sản tài được thiết lập (Quốc hội lập hiến)
- Tháng 8/1789: Quốc hội lập hiến thông qua thông qua Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền với khẩu hiệu “Tự do – bình đẳng – bác ái” => đây là văn kiện lịch sử quan trọng, là lời kêu gọi toàn dân đứng lên đấu. Ban hành chính sách khuyến khích phát triển công thương nghiệp
- Tháng 9/1791: Hiến pháp được thông qua xác lập nền quân chủ lập hiến. Vua Pháp tìm cách chống phá cách mạng nhằm khôi phục lại chế độ phong kiến bằng cách xúi giục phản động trong nước, liên kết với phong kiến bên ngoài
- Tháng 4/1792: Chiến tranh giữa Pháp và Liên minh phong kiến Áo – Phổ
- Ngày 11/7/1792: Quốc hội tuyên bố tổ quốc lâm nguy, toàn dân Pháp đồng loạt tự vũ trang bảo vệ đất nước
Tư sản công thương cầm quyền. Nền cộng hòa được thành lập
- Ngày 10/8/1792 quần chúng Pa-ri nổi dậy, lập nên chính quyền công xã cách mạng (phái Girôngđanh); bắt vua và hoàng hậu.
- Ngày 21/9/1972, Cộng hòa thứ nhất được thành lập, nhà vua bị xử tử
- Đầu năm 1793, nước Pháp đối mặt với rất nhiều khó khăn: trong nước bọn phản động nội dậy, quấy nhiễu đời sống nhân dân; bên ngoài bị đe dọa bởi Liên minh phong kiến châu Âu
- Ngày 31/5/1793 quần chúng Pa-ri nổi dậy, lật đổ chính quyền công xã cách mạng (phái Gi-rông-đanh), ngày 2/6/1793 chính quyền về tay phái Gia-cô-banh
- Đến tháng 12/1792, Vua Louis XVI bị đem ra xét xử
Nền chuyên chính Giacôbanh – đỉnh cao của cách mạng tư sản pháp cuối thế kỷ xviii
Chiến tranh kéo dài, xã hội bị thoái hoá đời sống nhân dân vô cùng khó khăn. Đứng trước tình trạng này Chính quyền Gia-cô-banh đã kịp thời đưa ra nhiều biện pháp
- Giải quyết tiền lương cho công nhân
- Giải quyết ruộng đất cho nông dân bằng cách chia nhỏ ruộng đất thành những khoảnh nhỏ và bán cho nông dân trong thời hạn 10 năm
- Xóa bỏ các nghĩa vụ phong kiến cho nông dân
- Hiến pháp mới được thông qua, mở rộng quyền tự do dân chủ
- Ban hành lệnh “Tổng động viên” phát huy sức mạnh toàn dân
=> Phái Gia-cô-banh đã hoàn thành nhiệm vụ cải thiện đời sống nhân dân, chống thù trong giặc ngoài, đưa cách mạng đến đỉnh cao.
Trong lúc cách mạng đang lên, phái Gia-cô-banh bị suy yếu do mâu thuẫn nội bộ. 27 /7/1794 chính quyền vào tay bọn phản động sau cuộc đảo chính thành công => cách mạng Pháp thoái trào.
Thời kỳ thoái trào của cách mạng
Sau cuộc đảo chính thành công, Ủy ban Đốc chính ra đời đã đập tan mọi thành quả của cách mạng: Hiến pháp mới được ban hành bảo vệ lợi ích của giai cấp tư sản mới, xóa bỏ luật giá tối đa, thủ tiêu mọi quyền tự do dân chủ, loại bỏ những người cách mạng
Tháng 11/1799, cuộc đảo chính lật đổ chế độ Đốc chính được diễn ra, Na-pô-lê-ông Bô -na -pac được đưa lên nắm quyền, xây dựng chế độ độc tài.
Năm 1815, trải qua nhiều cuộc chiến tranh, đế chế I của Na-pô-lê-ông bị suy yếu, thất bại => chế độ quân chủ được phục hồi.
Ý nghĩa của cách mạng tư sản pháp cuối thế kỉ xviii
Cuộc cách mạng tư sản pháp cuối thế kỉ xviii là cuộc cách mạng dân chủ tư sản điển hình có ý nghĩa không chỉ đối với nước Pháp mà còn đối với nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam.
Ý nghĩa của cách mạng tư sản pháp cuối thế kỉ xviii mang hai ý nghĩa lớn lao đó là đối với chính bản thân nước Pháp cũng như gây ảnh hưởng đến thế giới
Đối với nội bộ nước Pháp
- Lật đổ chế độ phong kiến và những tàn dư của nó.
- Giải quyết được vấn đề ruộng đất cho nông dân, bảo vệ quyền lợi công nhân
- Hình thành thị trường dân tộc thống nhất mở đường cho lực lượng tư bản trong nước nước phát triển
Đối với thế giới
- Mở ra thời đại thắng lợi và củng cố quyền thống trị của giai cấp tư sản.
- Riêng đối với Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trích dẫn Tuyên ngôn độc lập của Pháp trong tuyên ngôn độc lập của nước ta. Ngoài ra, cuộc cách mạng tư sản pháp cuối thế kỉ xviii còn ảnh hưởng rất lớn đến con đường cứu nước trong giai đoạn cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX mà người trực tiếp ảnh hưởng là các sĩ phu như Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu,…
