MB: Y Phương là người con của dân tộc Tày với hồn thơ chân thật mạnh mẽ trong sáng mang đậm tư duy của người miền núi. Thơ của ông thể hiện rõ tình yêu quê hương bản làng và mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc. Tình yêu quê hương đó được thể hiện trong bài "nói với con " bài thơ đã thể hiện tình cảm gia đình tình yêu quê hương và niềm tự hào về vẻ đẹp sức sống của người miền núi qua lời thơ: ( trích thơ)
TB: Bài thơ nói với con sáng tác năm 1980 đất nc đang xây dựng còn gặp nhiều khó khăn đặc biệt là đời sống của người miền núi. bài thơ được chia làm hai phần thứ nhất là cha nói với con về cội nguồn sinh dưỡng đó là gia đình quê hương thứ hai là niềm tự hào của tác giả sức sống của người đồng mình.
cha nói với con về cội nguồn sinh dưỡng trong đó bốn câu thơ mở đầu với lời thơ giản dị gợi tình cảm gia đình ấm áp:
" chân phải...tiếng cười"
Bằng những hình ảnh cụ thể như mang tính khái quát mang đậm tư duy của người miền núi "chân trái" "chân phải" "tiếng nói". "tiếng cười" từ ngữ chỉ số đếm được từ "một bước" " hai bước" ẩn dụ chuyển đổi cảm giác "chạm tiếng nói " "tới tiếng cười" . từ đó gợi con người đang tập đi tập nói bước đến bên cha bên mẹ trong vòng tay nâng niu đón chờ của cha mẹ. từng bước đi nụ cười của con được cha mẹ nâng niu chăm sóc. bốn câu thơ gợi không khí của một gia đình đầy niềm vui và hạnh phúc. con lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ đó là của mình sinh dưỡng đầu tiên của con người
năm câu tiếp con con được lớn lên trong tình yêu thương của cha mẹ của quê hương:
" ng đồng mik...những tấm lòng"
Cụm từ "người đồng mình" đc lặp đi lặp lại nhiều lần trong bài thơ chỉ những người cùng sống trên một miền đất cùng quê hương cùng một dân tộc lời thơ ngọt ngào tha thiết "yêu lắm con ơi" động từ gợi tả "đan" "cài" "ken" điệp từ và biện pháp nhân hóa "rừng cho Hoa" "con đường cho những tấm lòng". con người được lớn lên từ những tình cảm của những người quê hương đó là những người lao động cần cù khéo léo tài hoa. những con người là quan yêu đời yêu cái đẹp đoàn kết yêu thương gắn bó quấn quýt bên nhau. con còn được nuôi dưỡng bởi thiên nhiên thơ mộng hữu tình rừng không chỉ cho hoa thơm trái ngọt những lâm sản quý mà còn nuôi dưỡng che chở làm đẹp tâm hồn. con đường không chỉ ra sông ra suối bản làng mà còn là hình ảnh ẩn dụ cho con đường mơ để ước mơ khát vọng . quê hương đã nuôi dưỡng con cả tâm hồn và thể chất bằng cả tấm lòng bao dung rộng mở
hai câu thơ gọi của nguồn sinh dưỡng của con người gọi truyền thống của quê hương:
" cha... trên đời"
lời thơ trân thực mộc mạc cụm từ" ngày cưới" gọi niềm vui hạnh phúc của cuộc đời con người cha với con về những vẻ đẹp truyền thống văn hóa của dân tộc để con tự hào và yêu quý
Đoạn thơ trên giup ta hiểu được cội nguồn sinh dưỡng của con người là quê hương gia đình truyền thống văn hóa gia đình chính là cái nôi quê hương là điểm tựa suốt đời không quên.
KB: tự làm
