Câu 1:
a) $\widehat{BAC}$ chắn đường kính $BC$ nên $\widehat{BAC}=90^o$ (góc nội tiếp chắn nhửa đường tròn)
Tứ giác $ABDE$ có:
$\widehat{BAE}+\widehat{BDE}=180^o$
$\Rightarrow ABDE$ nội tiếp đường tròn đường kính $(BE)$
b) Tứ giác $ABDE$ nội tiếp đường tròn đường kính $(BE)$
nên $\widehat{DAE}=\widehat{DBE}$ (góc nội tiếp cùng chắn cung DE)
c) Ta có $\Delta OAF$ cân đỉnh O (vì $OA=OF=R$)
$AH\bot BC\to OH\bot AF$
$OH$ là đường cao của $\Delta OAF$ cân tại O nên cũn glaf đường trung tuyến
$\Rightarrow AH=FH$
Xét $\Delta AHC$ và $\Delta EDC$ có:
$\widehat{AHC}=\widehat{EDC}=90^o$
$\widehat C$ chung
$\Rightarrow \Delta AHC\sim\Delta EDC$ (g.g)
$\Rightarrow\dfrac{AH}{HC}=\dfrac{ED}{DC}$
$\Rightarrow AH.DC=ED.HC$ (do $AH=FH$ cmt)
$\Rightarrow FH.DC=ED.HC$
d) $\Delta BAF$ có $BH\bot AF$ (do đề cho AH là đường cao tam giác ABC)
BH là đường cao, BH vừa là đường trung tuyến nên $\Delta BAF$ cân đỉnh B
$\Rightarrow BH$ là đường cao cũng là đường phân giác.
Câu 2:
a) $\Delta OAB$ có $OA=OB=AB=R\Rightarrow\Delta OAB$ đều.
b) $\widehat{BAC}=90^o$ (góc nội tiếp chắn đường kính) $\to\widehat{IAD}=90^o$
$\widehat{BMC}=90^o$ (góc nội tiếp chắn đường kính) $\to\widehat{IMD}=90^o$
Tứ giác $AIMD$ có:
$\widehat{IAD}+\widehat{IMD}=180^o$
$\to AIMD$ nội tiếp đường tròn đường kính $(DI)$
c) $\widehat{ADI}=\widehat{AMI}$ (góc nội tiếp cùng chắn cung $AI$)
$\widehat{AMI}=\widehat{ACB}$ (góc nội tiếp cùng chắn cung AB)
$\widehat{ACB}=\dfrac{1}{2}\widehat{AOB}=\dfrac{1}{2}60^o=30^o$ (góc nội tiếp bằng một nửa góc ở tâm)
$\to\widehat{ADI}=30^o$
Câu 3:
1) Ta có $\widehat{NIB}=90^o$ (do $CD\bot AB$ giả thiết)
$\widehat{NMB}=90^o$ (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn)
Tứ giác $BMNI$ có $\widehat{NIB}+\widehat{NMB}=180^o$
$\Rightarrow BMNI$ nội tiếp đường tròn đường kính $(NB)$
2) a) Ta có $\widehat{ENM}=\widehat{ABM}$ (cùng bù $\widehat{INM}$)
$\widehat{ABM}=\widehat{EMN}$ (góc nội tiếp và góc tạo bởi tiếp tuyến và dây cung cùng chắn cung AM)
$\Rightarrow\widehat{ENM}=\widehat{EMN}\Rightarrow\Delta EMN$ cân đỉnh $E$
b) Xét $\Delta ANI$ và $\Delta ABM$ có:
$\widehat A$ chung
$\widehat{AIN}=\widehat{AMB}=90^o$
$\Rightarrow\Delta ANI\sim\Delta ABM$ (g.g)
$\Rightarrow\dfrac{AN}{AB}=\dfrac{AI}{AM}$
$\Rightarrow AN.AM=AI.AB=\dfrac{R}{2}.2R=R^2$.
Câu 4:
a) Ta có $\widehat{PIQ}=90^o$ (góc nội tiếp chắn đường kính PQ)
$P$ là điểm chính giữa của cung lớn AB nên $OP\bot AB\Rightarrow PQ\bot AB$
$\Rightarrow\widehat{PDK}=90^o$
Tứ giác $PDKI$ có: $\widehat{PDK}+\widehat{PIK}=90^o$ nên $PDKI$ nội tiếp đường tròn đường kính $(PK)$
b) Do $P$ là điểm chính giữa của cung lớn AB nên $sđ\stackrel\frown{AP}=sđ\stackrel\frown{BP}$
Mà PQ là đường kính nên
$sđ\stackrel\frown{PQ}-sđ\stackrel\frown{PA}=sđ\stackrel\frown{PQ}-sđ\stackrel\frown{PB}$
$\to sđ\stackrel\frown{AQ}=sđ\stackrel\frown{BQ}$
Nên $\widehat{AIQ}=\widehat{BIQ}$
$\Rightarrow IQ$ là phân giác $\widehat{AIB}$
c) Xét $\Delta CIK$ và $\Delta CDP$ có:
$\widehat{C}$ chung
$\widehat{CIK}=\widehat{CDP}=90^o$
$\Rightarrow\Delta CIK\sim\Delta CDP$ (g.g)
$\Rightarrow\dfrac{CI}{CD}=\dfrac{CK}{CP}$
$\Rightarrow CI.CP=CK.CD$ (1)
Xét $\Delta CAI$ và $\Delta CPB$ có:
$\widehat C$ chung
$\widehat{CAI}=\widehat{CPB}$ (góc nội tiếp cùng chắn cung $BI$)
$\Rightarrow\Delta CAI\sim\Delta CPB$ (g.g)
$\to\dfrac{CA}{CP}=\dfrac{CI}{CB}$
$\to CA.CB=CI.CP$ (2)
Từ (1) và (2) suy ra $CK.CD=CA.CB$.
Bài 5:
a) Ta có $\widehat{MHN}=90^o$ (do $MH\bot NQ$)
$\widehat{MDN}=90^o$ (do $MD\bot NE$)
$\to\widehat{MHN}$ và $\widehat{MDN}$ cùng nhìn cạnh MN dưới một góc $90^o$ nên tứ giác $MDHN$ nội tiếp đường tròn đường kính $(MN)$
Tâm O của đường tròn ngoại tiếp tứ giác $MDHN$ đó là trung điểm cạnh MN.
b) Ta có: $\widehat{DMH}=\widehat{DNH}$ (góc nội tiếp cùng chắn cung $HD$)
$\widehat{DNH}=\widehat{DNM}$ (do NE là phân giác)
$\to\widehat{DMH}=\widehat{DNM}$
Mà $\widehat{DNM}=\widehat{DME}$ (cùng phụ $\widehat{MED}$)
$\to\widehat{DMH}=\widehat{DME}\to MD$ là phân giác $\widehat{HMQ}$
Ta có: $\widehat{OND}=\widehat{ODN}$ (do ON=OD, $\Delta OND$ cân đỉnh O)
$\widehat{OND}=\widehat{DNQ}$ (do $NE$ là phân giác)
$\to\widehat{ODN}=\widehat{DNQ}$ mà chúng ở vị trí so le trong nên OD//NH.
Câu 6:
a) Ta có: $\widehat{BAC}=90^o$ (giả thiết)
$\widehat{BDC}=90^o$ (góc nội tiếp chắn đường kính MC)
Tứ giác $ABCD$ có $\widehat{BAC}$ và $\widehat{BDC}$ cùng nhìn cạnh $BC$ dưới một góc bằng $90^o$ nên $ABCD$ nội tiếp đường tròn đường kính $(BC)$
Tâm I của đường tròn ngoại tiếp tứ giác $ABCD$ là trung điểm của BC, bán kính bằng $\dfrac{BC}{2}$
b) CA là phân giác của góc BCS
Ta có $\widehat{BCA}=\widehat{BDA}$ (góc nội tiếp cùng chắn cung BA)
$\widehat{BDA}=\widehat{MCS}$ (góc nội tiếp cùng chắn cung MS)
$\to\widehat{BCA}=\widehat{MCS}\to CA$ là phân giác $\widehat{BCS}$
c) Tam giác $BCE$ có:
$CA$ và $BD$ là hai đường cao, chúng cắt nhau tại M nên M là trực tâm tam giác $BCD$
$\Rightarrow EM\bot BC$
Mà $\widehat{MNC}=90^o$ (góc nội tiếp chắn đường kính CM) nên $MN\bot BC$
Từ 2 điều trên suy ra $EM//MN\Rightarrow E, M, N$ thẳng hàng.
Bài 7:
a) Xét $\Delta SAB$ và $\Delta SCA$ có:
$\widehat S$ chung
$\widehat{SAB}=\widehat{SCA}$ (góc tạo bởi tiếp tuyến, dây cung và góc nội tiếp cùng chắn cung AB)
$\to\Delta SAB\sim\Delta SCA$ (g.g)
$\to\dfrac{SA}{SC}=\dfrac{SB}{SA}$
$\to SA^2=SB.SC$
b) Ta có: $\widehat{DAC}=\widehat{DAB}$ (giả thiết AD là phân giác $\widehat{BAC}$)
$\widehat{DCA}=\widehat{BAS}$ (góc nội tiếp và góc tạo bởi tiếp tuyến, dây cung cùng chắn cung AB)
$\Rightarrow\widehat{SDA}=\widehat{DAC}+\widehat{DCA}$ (góc ngoài tam giác)
$=\widehat{DAB}+\widehat{BAS}$
$=\widehat{SAD}$
$\Rightarrow \Delta SAD$ cân đỉnh S nên SA=SD
c) Cm: OE vuông góc BC
Ta có: $\widehat{BAE}=\widehat{EAC}$ (do AD là phân giác góc A)
nên $sđ\stackrel\frown{BE}=sđ\stackrel\frown{CE}$
$\to BE=CE,BO=CO\to OE$ là đường trung trực của $BC$
$\to OE\bot BC$
Ta có $OE//AH$ (do cùng vuông góc với BC)
$\Rightarrow\widehat{OEA}=\widehat{EAH}$ (so le trong)
và có $\widehat{OEA}=\widehat{OAE}$ (do OA=OE, $\Delta OAE$ cân đỉnh O)
$\to\widehat{EAH}=\widehat{OAE}\to AE$ là phân giác $\widehat{HAO}$.