Lời giải:
Bài 1:
Ta có sơ đồ:
$\qquad \qquad \qquad\boxed{\quad \\ \quad\begin{array}{l}\text{Số thứ nhất:}\ \overbrace{|--\underbrace{|--|--|}_{30}}^{?}\\
\text{Số thứ hai:}\quad \kern-1pt\underbrace{|--|}_{?}\end{array}\quad\\}$
Hiệu số phần bằng nhau là:
$3 - 1 = 2$ (phần)
Số thứ nhất là:
$30\ :\ 2 \times 3 = 45$
Số thứ hai là:
$45 - 30 = 15$
Đáp số: Số thứ nhất: $45$
Số thứ hai: $15$
Bài 2:
Ta có sơ đồ:
$\qquad \qquad \qquad\boxed{\quad \\ \quad\begin{array}{l}\text{Số thứ nhất:}\ \overbrace{|-|}^{?}\\\text{Số thứ hai:}\quad \kern-1pt\underbrace{|-\overbrace{|-|-|-|-|-|}^{60}}_{?}\\
\end{array}\quad\\}$
Hiệu số phần bằng nhau là:
$5 - 1 = 4$ (phần)
Số thứ nhất là:
$60\ :\ 4 \times 1 = 15$
Số thứ hai là:
$15 + 60 = 75$
Đáp số: Số thứ nhất: `15`
Số thứ hai: `75`
Bài 3:
Ta có sơ đồ:
$\qquad \qquad \qquad\boxed{\quad \\ \quad\begin{array}{l}\text{Gạo nếp:}\ \overbrace{|-|}^{?\ \rm kg}\\\text{Gạo tẻ:}\quad \underbrace{|-\overbrace{|-|-|-|-|}^{540\ \rm kg}}_{?\ \rm kg}\\
\end{array}\quad\\}$
Hiệu số phần bằng nhau là:
$4 - 1 = 3$ (phần)
Số kg gạo nếp là:
$540\ :\ 3 \times 1 = 180\ (kg)$
Số kg gạo tẻ là:
$180 + 540 = 720\ (kg)$
Đáp số: Gạo nếp: $180\ kg$
Gạo tẻ: $720\ kg$
Bài 4:
Sơ đồ:
$\qquad \qquad \qquad\boxed{\quad \\ \quad\begin{array}{l}\text{Số cây cam:}\ \overbrace{|-|}^{?\ \rm cây}\\\text{Số cây dứa:}\ \ \kern-1pt\underbrace{|-\overbrace{|-|-|-|-|-|}^{170\ \rm cây}}_{?\ \rm cây}\\
\end{array}\quad\\}$
Bài toán:
Một khu vườn trồng cam và dứa. Số cây dứa nhiều hơn số cây cam là `170` cây. Tìm số cây mỗi loại biết rằng số cây dứa gấp `6` lần số cây cam.
Lời giải:
Hiệu số phần bằng nhau là:
$6 - 1 = 5$ (phần)
Số cây cam là:
$170\ :\ 5 \times 1 = 34$ (cây)
Số cây dứa là:
$34 + 170 = 204$ (cây)
Đáp số: Số cây cam: $34$ cây
Số cây dứa: $204$ cây