Đầu tiên là khái quá đôi nét về Nguyễn Dữ và Nguyễn Bỉnh Khiêm:
- Nguyễn Dữ quê ở huyện Thanh Miện thuộc tỉnh Hải Dương là một trong những học trò giỏi của Trạng Trình - Nguyễn Bỉnh Khiêm. Sống trong xã hội loạn lạc, chế độ phong kiến thối nát, sau một năm làm quan, ông trở về quê nuôi mẹ già, đóng cửa viết sách.
- Nguyễn Bỉnh Khiêm, sinh năm 1491 và mất năm 1585, thọ 95 tuổi. Ông học rộng, đức trọng, tài cao. Mãi đến năm 45 tuổi mới đi thi và đã đậu Trạng nguyên dưới triều nhà Mạc. Sau một thời gian làm quan, ông về sống ở quê nhà (Vĩnh Bảo, Hải Phòng) mở trường dạy học, đào tạo được nhiều nhân tài, dựng am Bạch Vân, lập quán Trung Tân,... Lúc ống mất, vua nhà Mạc trung phong là Trình Ọuốc Công.
→ Qua phần khái quát trên ta thấy được những yếu tố Nguyễn Dữ là học trò giỏi của Nguyễn Bình Khiêm:
+ Cả 2 ông đều là người học rộng, tài đức.
+ Sinh ra trong một xã hội đầy thối nát, bất công, đồng tiền làm lu mờ đi tâm trí con người.
+ 2 ông đều có thời làm quan nhưng đều phải cáo quan ở ẩn để giữ được tâm hồn thanh cao, khí tiết trong sạch.
+ Thấu hiểu cuộc sống của người dân cơ cực, vì thế trong các tác phẩm 2 ông đều đề cao giá trị của con người.
⇒ Chính những yếu tố trên đã nói lên Nguyễn Dữ là một học trò xuất sắc của Nguyễn Bình Khiêm, đều nên làm những bản thơ ca đề cao giá trị nhân đạo sâu sắc để lại rất nhiều ấn tượng và suy nghĩ sâu sắc cho độc giả.
