Không phải với câu tục ngữ, ca dao nào chúng ta cũng phải luôn giải thích về nghĩa đen, nghĩa bóng của nó. Tùy văn cảnh mà chọn lựa cách triển khai, miễn đảm bảo đạt yêu cầu của đề.
Bán anh em xa, mua láng giềng gần:
Nếu viết trong bài một cách rất trực tiếp là: khi người quen và thậm chí là người thân- anh em ở xa ta thì họ chẳng quý trọng bằng láng giềng- những người gần gũi với ta và "tắt lửa tối đèn có nhau".
Nếu viết nguyên như thế, đến phần nghĩa bóng. Hãy lái nó thành:
Khi người quen và thậm chí là người thân- anh em ở xa ta thì họ chẳng quý trọng bằng láng giềng- những người gần gũi với ta và "tắt lửa tối đèn có nhau". ( nghĩa đen). Tuy vậy, hàm ý sâu sa câu tục ngữ muốn hướng đến chính nó con người cần có sự giao lưu, gần gũi và giúp đỡ những người thân cận bên cạnh mình. Chỉ có những người ở ngay bên ta thì mới kịp hỗ trợ ta trong những hoàn cảnh cấp bách mà "anh em xa" dù muốn giúp cũng "lực bất tòng tâm". Mọi thứ không phải đặt trong mối quan hệ "mua bán" mà cha ông muốn nói với ta kinh nghiệm thực tế cuộc sống trong hoàn cảnh cần thiết để từ đó, chúng ta biết cư xử tốt, hòa nhã với mọi người xung quanh chứ không cứng nhắc rằng "một giọt máu đào hơn ao nước lã".
