Khi ngeh tin quân Mông Cổ chuẩn bị đánh nước ta, theo lệnh vua Trần cả nước sắm sửa vũ khí, các đội dân binh được thành lập, ngày đêm luyện tập võ nghệ, sẵn sàng đánh giặc. Cả 3 lần nhân dân ta đều thực hiện " Vườn không nhà trống' để làm cho địch gặp nhiều khó khăn và bị động.
- Ý chí quyết tâm đánh giặc thể hiện rất cao ở Hội nghị Diên Hồng => Các bậc phụ lão đề hô quyết tâm "đánh"; quân sĩ khắc vào tay hai chữ "sát thát".
- Vua tôi nhà Trần đều hăng hái đánh giặc. Vua trực tiếp chỉ huy, cận thần cương quyết đánh giặc. Trần Thủ Độ nói : 'Đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo"; Trần Quốc Tuấn nói : " Nếu bệ hạ muốn hàng thì trước tiên hãy chém đầu thần rồi hãy hàng".
- Quân dân một lòng bố trí trận địa cọc ngầm để mai phục địch trên sông Bạch Đằng.