Tỉ lệ sinh tại Nhật Bản đang giảm mạnh trong khi đó nhóm người cao tuổi ngày càng tăng nhanh. Theo dự đoán đến năm 2030, cứ 3 người dân Nhật sẽ có 1 người trên 65 tuổi. Điều này khiến cho việc thiếu hụt dân số trong độ tuổi lao động trở thành vấn đề nghiêm trọng. Bên cạnh đó, nếu nhìn từ góc độ tăng cường khả năng cạnh tranh quốc tế trong thời buổi toàn cầu hóa như hiện nay thì việc gia tăng cơ hội việc làm cho người nước ngoài cũng sẽ được đẩy mạnh nhanh chóng.

Nhật Bản là nước có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới, khoảng 84 năm. Tuy nhiên, dân số nước này giảm gần 400.000 người/năm. Vì vậy, Nhật Bản đang đứng trước tình trạng thiếu hụt lực lượng lao động nghiêm trọng. Dự kiến, lực lượng lao động ở nước này giảm từ 67 triệu người năm 2017 xuống còn 58 triệu người vào năm 2030.

Để có đủ lực lượng lao động, Nhật Bản đã thực hiện một số biện pháp, như thuyết phục những người đang lao động tiếp tục làm việc sau khi về hưu, khuyết khích phụ nữ tham gia lực lượng lao động nhiều hơn và cho phép nhiều người nhập cư làm việc. Trong 5 năm qua, đã có hơn hai triệu phụ nữ Nhật Bản tham gia lực lượng lao động.

Quốc hội Nhật Bản đang xem xét thông qua một dự luật nhằm giúp khoảng 350 nghìn người nước ngoài vào làm việc ở nước này trong các ngành xây dựng, đóng tàu, chăm sóc người già… Thủ tướng Abe nhấn mạnh rằng, người lao động nước ngoài là giải pháp quan trọng nhằm bù đắp thiếu hụt lao động trong nước. Ngoài ra, Chính phủ Nhật Bản có kế hoạch tăng lương hưu cho những người đồng ý về hưu muộn hơn.

Về lâu về dài, Thủ tướng ShinzoAbe hy vọng rằng công nghệ robot và trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ giúp bù đắp tình trạng thiếu hụt lực lượng lao động ở Nhật Bản, bởi hai nhân tố này sẽ tạo ra năng suất cao hơn khi làm việc.