Đáp án đúng:
Giải chi tiết:v Yêu cầu về kĩ năng:
HS biết làm bài văn nghị luận, vận dụng các thao tác nghị luận để làm bài. Dùng từ, đặt câu, xây dựng đoạn đúng cách...
v Yêu cầu về kiến thức:
HS biết vận dụng những hiểu biết đã học ở bài: “Hai đứa trẻ”- Thạch Lam để làm bài. HS có nhiều cách trình bày nhưng cần đảm bảo các ý sau:
1. KHÁI QUÁT: (0,5 điểm)
- Giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm
- Nêu vấn đề cần nghị luận: Diễn biến tâm trạng của Liên
2. CỤ THỂ:
* Tâm trạng của Liên khi chiều muộn: (1,5điểm)
- Đôi nét về cảnh vật thiên nhiên và cuộc sống con người (Cảnh chiều tàn, chợ tàn và những kiếp người tàn)
- Tâm trạng của Liên:
+ Buồn man mác: nỗi buồn bâng khuâng, mơ hồ mà chính Liên cũng không hiểu
(Liên hệ thơ Xuân Diệu:
“Hôm nay trời nhẹ lên cao
Tôi buồn không hiểu vì sao tôi buồn”)
+ Niềm trắc ẩn, cảm thương những đứa trẻ lam lũ, tội nghiệp.
Liên là cô bé còn nhỏ tuổi nhưng có tấm lòng nhân hậu, nhạy cảm với cái buồn, cái khổ của con người.
* Tâm trạng của Liên khi đêm về: (1,5 điểm)
- Khái quát khung cảnh phố huyện và cuộc sống con người khi đêm về (phố huyện tăm tối, cuộc sống con người bấp bênh)
- Tâm trạng của Liên:
+ Buồn trước thực tại: đó là nỗi buồn thấm thía trước những cảnh vật quá quen thuộc, trước những con người nghèo khổ sống lay lắt, không bao giờ biết đến ánh sáng của niềm vui và hạnh phúc.
+ Nhớ về quá khứ: nhớ lại nhưng không rõ rệt, chỉ là một vùng sáng rực và lấp lánh . Tuy thấp thoáng, xa xôi nhưng đó là kí ức đẹp, tuổi thơ êm đềm, đối lập với cuộc sống của thực tại.
+ Ước vọng về tương lai: khát khao hướng về ánh sáng, khát khao thay đổi cuộc đời
* Tâm trạng của Liên khi đợi tàu: (1,0 điểm)
- Hình ảnh chuyến tàu (âm thanh, ánh sáng…)
- Tâm trạng của Liên:
+ Chờ đợi, hồi hộp khi tàu chưa tới: đợi tàu là khát vọng muốn thoát khỏi sự tăm tối của phố huyện. Hai chị em Liên muốn sống một thế giới khác dù llaf trong khoảnh khắc nên đêm đêm cố thức đợi tàu đi qua.
+ Buồn, thất vọng khi tàu đi qua: su khi đoàn tàu đi qua, bong tối lại bao trùm phố huyện,
* Nghệ thuật: (0,5 điểm)
- Bút pháp tương phản, đối lập; miêu tả sinh động những biến đổi tinh tế của cảnh vật và tâm trạng con người. Ngôn ngữ, hình ảnh giàu ý nghĩa tượng trưng.
