(5 điểm)

Phân tích hai khổ thơ sau trog bài thơ Đoàn thuyền đánh cá của Huy Cận:

Mặt trời xuống biển như hòn lửa

Sóng đã cài then đêm sập cửa

Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi

Câu hát căng buồm cùng gió khơi

...

Câu hát căng buồm với gió khơi

Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời

Mặt trời đội biển nhô màu mới,

Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.

(Ngữ văn 9, Tập 1, NXB Giáo dục Việt Nam 2003, tr 139,140)
A.
B.
C.
D.

(3,0 điểm)

"Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ"
a. Hai dòng thơ trên được trích trong bài thơ nào? Cho biết tên tác giả?

b. Chỉ ra các biện pháp nghệ thuật được tác giả sử dụng trong hai dòng thơ ấy.

c. Có thể coi nghĩa của từ "mặt trời" trong dòng thơ thứ hai là hiện tượng một nghĩa gốc chuyển thành nhiều nghĩa được không? Vì sao?
A.
B.
C.
D.

( 2,0 điểm)

Viết đoạn văn từ 7 đến 10 câu trình bày suy nghĩ về truyền thống "Lá lành đùm lá rách" của dân tộc Việt Nam.
A.
B.
C.
D.

( 5,0 điểm)
Cảm nhận về hình ảnh người bà và tình bà cháu qua đoạn trích:
"Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa
Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói
Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi
Bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy
Chỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháu
Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay !
Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa
Tu hú kêu trên những cánh đồng xa
Khi tu hú kêu bà còn nhớ không bà
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế !
Mẹ cùng cha công tác bận không về
Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc
Tu hú ơi ! chẳng đến ở cùng bà
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa !
(Bằng Việt, Bếp lửa)
A.
B.
C.
D.

(3 điểm)

Đọc đoạn trích sau đây và trả lời câu hỏi từ Câu 1 đến Câu 4:

Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên sông bỗng có những cái hút nước giống như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu. Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy, cũng đang quay lừ lừ những cánh quạ đàn. Không thuyền nào dám men gần những cái hút nước ấy, thuyền nào qua cũng chèo nhanh để lướt quãng sông, y như là ô tô sang số nhấn ga cho nhanh để vút qua một quãng đường mượn cạp ra ngoài bờ vực. Chèo nhanh và tay lái cho vững mà phóng qua cái giếng sâu, những cái giếng sâu nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào. Nhiều bè gỗ rừng đi nghênh ngang vô ý là những cái giếng hút ấy nó lôi tuột xuống. Có những thuyền đã bị cái hút nó hút xuống, thuyền trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông đến mươi phút sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới. Tôi sợ hãi mà nghĩ đến một anh bạn quay phim táo tợn nao muốn truyền cảm giác lạ cho khán giả, đã dũng cảm dám ngồi vào một cái thuyền thúng tròn vành rồi cho cả thuyền cả mình cả máy quay xuống đáy cái hút sông… - từ đáy cái hút nhìn ngược lên vách thành hút mặt sông chênh nhau tới một côt nước cao đến vài sải. Thế rồi thu ảnh. Cái thuyền xoay tít, những thước phim màu cũng quay tít, cái máy lia ngược contre-plongée lên một cái mặt giếng mà thành giếng xây toàn bằng nước sông xanh ve một áng thủy tinh khối đúc dày, khối pha lê xanh như sắp vỡ tan ụp vào cả máy cả người quay phim cả người đang xem. Cái phim ảnh thu được trong lòng giếng xoáy tít đáy, truyền lại cho người xem phim kí sự thấy mình đang lấy gân ngồi giữ chặt ghế như ghì lấy mép một chiếc lá rừng bị vứt vào một cái cốc pha lê nước khổng lồ vừa rút lên cái gậy đánh phèn.

Câu 1: Đoạn văn trên được trích từ tác phẩm nào? Tác giả là ai?

Câu 2: Cho biết thể loại của tác phẩm? Tác giả là người có đóng góp như thế nào cho thể loại này?

Câu 3: Nhà văn đã sử dụng kiến thức của những ngành nghề nào trong đoạn văn? Những nét nổi bật về phong cách nhà văn của tác giả được thể hiện trong đoạn trích?

Câu 4: Chỉ ra biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong câu văn: “Nước ở đây thở và kêu như cửa cống cái bị sặc”. Nhận xét về cách sử dụng biện pháp nghệ thuật của nhà văn?

Đọc đoạn thơ sau đây và trả lời câu hỏi từ Câu 5 đến Câu 8:

“Con gặp lại nhân dân như nai về suối cũ

Cỏ đón giêng hai, chim én gặp mùa

Như đứa trẻ thơ đói lòng gặp sữa

Chiếc nôi ngừng bỗng gặp cánh tay đưa


Con nhớ anh con, người anh du kích

Chiếc áo nâu anh mặc đêm công đồn

Chiếc áo nâu suốt một đời vá rách

Đêm cuối cùng anh cởi lại cho con


Con nhớ em con, thằng em liên lạc

Rừng thưa em băng, rừng rậm em chờ

Sáng bản Na, chiều em qua bản Bắc

Mười năm tròn! Chưa mất một phong thư


Con nhớ mế! Lửa hồng soi tóc bạc

Năm con đau, mế thức một mùa dài

Con với mế không phải hòn máu cắt

Nhưng trọn đời con nhớ mãi ơn nuôi”.

(“Tiếng hát con tàu” – Chế Lan Viên)

Câu 5: Ở khổ thơ thứ nhất, nhà thơ đã sử dụng thủ pháp nghệ thuật nào, tác dụng của thủ pháp đó? Cách sử dụng thủ pháp nghệ thuật này của tác giả có gì đặc biệt?

Câu 6: Nêu nội dung chính của đoạn thơ?

Câu 7: Qua đoạn thơ, em có suy nghĩ gì về hình ảnh những con người đã được tác giả khắc họa? (Trình bày khoảng 5 đến 7 dòng)

Câu 8: Từ hình ảnh những con người được khắc họa trong đoạn thơ này, em có liên tưởng đến văn bản nào đã được học trong chương trình THPT?
A.
B.
C.
D.

(3 điểm)

Trong một buổi diễn thuyết đầu năm học, Bryan Dison – Tổng giám đốc tập đoàn Coca Cola đã nói chuyện với sinh viên về mối tương quan giữa nghề nghiệp với những trách nhiệm của con người và có ý kiến rằng:

Bạn chớ để cuộc sống trôi qua kẽ tay vì bạn cứ đắm mình trong quá khứ hoặc ảo tưởng về tương lai. Chỉ bằng cách sống cuộc đời mình trong từng khoảnh khắc của nó, bạn sẽ sống trọn vẹn từng ngày của đời mình.

Anh/chị hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ suy nghĩ của mình về ý kiến trên?
A.
B.
C.
D.

(4 điểm)

Nhận xét về bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng, nhà nghiên cứu Nguyễn Trọng Hoàn cho rằng:

Qua nỗi nhớ của nhân vật trữ tình, Quang Dũng đã khắc họa thành công vẻ đẹp hào hùng, hào hoa, sự hi sinh bi tráng của người lính Tây Tiến.

Dựa vào những hiểu biết về tác phẩm “Tây Tiến” của Quang Dũng, anh/chị hãy bày tỏ quan điểm của mình về ý kiến trên.
A.
B.
C.
D.

(3 điểm)

Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu từ Câu 1 đến Câu 4:

Sao tôi rất nhớ những cây bàng dọc đường . Đặc biệt, tôi đã quan sát một cây. Một cây bàng cuối đông, cao to, thân vạm vỡ, cành xòe ra như tán. Nó đen đủi lắm. Tất cả lá của nó bị cháy rét; lá vàng pha, lá son đỏ của mùa thu thơ mộng nay đã xịt lại một màu gỉ sắt (…). Nhưng kia kìa, bỗng đâu một trận gió rét thốc tới! Tức thì khối lá ào ào xao động , cây bàng buông xuống một loại lá sạm đen, lá bay trong gió, cỏ lá bay vèo. Một trận gió nữa xố tới! Cây bàng lại trút lá, say sưa. Cành của nó nhẹ bớt đi, chọc lên cao hơn. Bấy giờ tôi mới nhìn kĩ, thì ra ở cành trụi nhất đã ló những chút màu xanh rồi. Cây bàng! Có phải ngươi là hình ảnh của những cuộc đấu tranh mới, cũ? Có phải ngươi dạy ta một bài học về cuộc chiến đấu để giành lấy mùa xuân?

(Trích “Mùa xuân thắng” – Xuân Diệu, Bài tập Ngữ văn 10, tập 1,

NXBGD, 2014, tr.45)

Câu 1: Chỉ ra các phương thức biểu đạt được sử dụng trong đoạn văn (0,25 điểm).

Câu 2: Sự thay đổi của lá bàng từ mùa thu đến mùa đông được miêu tả trong câu văn nào? (0,25 điểm).

Câu 3: Chỉ ra và nêu hiệu quả nghệ thuật của câu hỏi tu từ được sử dụng trong đoạn văn (0,5 điểm).

Câu 4: Câu văn “Bây giờ tôi mới nhìn kĩ, thì ra ở cành trụi nhất đã ló những chút màu xanh rồi” gợi cho anh/chị suy nghĩ gì? (0,5 điểm).

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu từ Câu 5 đến Câu 7:

Những ngày qua Nguyễn Thị Ánh Viên là một trong những cái tên gây sốt hàng đầu khắp Đông Nam Á với hàng loạt chiến tích ở “đường đua xanh” SEA Games 28 đang diễn ra tại Singapore. Và tối 9-6 dù lại phá kỉ lục SEA Games hưng Ánh Viên bật khóc, không phỉa vì vui mừng.

“Tôi khóc không phải vì giành được huy chương vàng và phá kỉ lục SEA Games mà vì trong lúc thi đấu đã mắc một số lỗi. Tôi không hài lòng về điều đó ngay cả khi chiến thắng. Tôi đã giành nhiều huy chương vàng và phá nhều kỉ lục SEA Games nhưng tôi sẽ không ngừng phấn đấu. Nếu tôi hài lòng với những gì đã đạt được, tôi là kẻ thất bại ngay từ bây giờ, chứ không phải chờ tới ngày mai. Tôi không nhớ đến chiến thắng, mỗi ngày đều nỗ lực như chưa giành được gì” là câu nói dung dị của Ánh Viên sau khi giành huy chương vàng và phá kỉ lục SEA Games ở nội dung 200m bướm chiều 9-6.

(“Khi Ánh Viên khóc, bạn nghĩ gì?” Theo báo Tuổi trẻ, Thứ năm, ngày 11/6/2015).

Câu 5: Xác định phong cách ngôn ngữ, chỉ ra những đặc trưng chính của phong cách ngôn ngữ được thể hiện trong văn bản (0,5 điểm)

Câu 6: Giải thích ý nghĩa của các từ ngữ sau: đường đua xanh, phá kỉ lục (0,5 điểm).

Câu 7: Lời tâm sự của Ánh Viên gợi cho anh/chị suy nghĩ gì? (0,5 điểm).
A.
B.
C.
D.

(3 điểm):

Trong buổi lễ tổng kết năm học tại một ngôi trường Trung học phổ thông, có thầy giáo đã chia sẻ:

“Các con thân mến, khi suy nghĩ về tổng kết năm học mà không thấy hối tiếc một điều gì thì thầy cho rằng mình vẫn chưa... tổng kết. Có những hối tiếc nhỏ như đáng lẽ ra nếu chịu khó một chút thì bài kiểm tra thay vì điểm 4 sẽ thành điểm 5, điểm 6. Hối tiếc hơn là khi bài thầy cô giảng rất hay mà mình thì ngủ gục. Hối tiếc hơn nữa là mình thì đã thiếu cố gắng trong cuộc sống làm cho cha mẹ không vui lòng.”

(“Nhiều một chút.. và chút ít…”. Trích theo báo Tuổi trẻ, thứ năm- ngày 11/6/2015)

Từ lời tâm sự trên, anh (chị) hãy viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) bày tỏ suy nghĩ của mình về những điều đã từng hối tiếc trong cuộc sống.
A.
B.
C.
D.

(4 điểm):
Cảm nhận của anh/chị về hai đoạn thơ sau:
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!
(Trích Vội vàng, Xuân Diệu, Ngữ văn 11, Tập hai,
NXB GDVN, 2015, tr.23)
Cuộc đời tuy dài thế
Năm tháng vẫn đi qua
Như biển kia dẫu rộng
Mây vẫn bay về xa
Làm sao được tan ra
Thành trăm con sóng nhỏ
Giữa biển lớn tình yêu
Để ngàn năm còn vỗ
(Trích Sóng – Xuân Quỳnh, Ngữ văn 12, Tập một
NXB GDN, 2015, tr.156)
A.
B.
C.
D.