Chỉ trong vòng 12 ngày, từ ngày 14 đến ngày 25-8-1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng và ngọn cờ của Việt Minh, hơn 20 triệu nhân dân ta từ Bắc đến Nam đã tiến hành cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám thành công.
Trong sự kiện lịch sử ấy, Mặt trận Việt Minh (tiền thân của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ngày nay) đóng vai trò quan trọng trong việc tập hợp, đoàn kết toàn dân đấu tranh giành thắng lợi của cách mạng và xây dựng Nhà nước dân chủ, của dân, do dân và vì dân cho đến ngày nay.
Năm 1940, quân Nhật kéo vào Đông Dương, thực dân Pháp đầu hàng và làm tay sai cho phát xít Nhật. Mặt trận Dân tộc thống nhất chống phát xít Nhật với tên gọi Việt Nam Độc lập đồng minh được thành lập gọi tắt là Việt Minh được thành lập.
Ngày 4-6-1945, Tổng bộ Việt Minh triệu tập Hội nghị cán bộ và tuyên bố chính thức thành lập Khu Giải phóng Việt Bắc. Tại đây, ngày 16-4-1945, Tổng bộ Việt Minh lập ra Ủy ban Dân tộc giải phóng, tổ chức các lớp huấn luyện, tập dượt cho nhân dân nắm chính quyền.
Từ ngày 13-8 đến ngày 15-8-l945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp tại Tân Trào để quyết định phát động khởi nghĩa khi thời cơ đang đến, và thông qua 10 chính sách lớn của Việt Minh. Ngày 14-8-1945, Tổng bộ Việt Minh ra lời Hiệu triệu quốc dân đồng bào nêu rõ: “Phát xít Nhật đã đầu hàng Anh, Mỹ, Nga, Tàu...
Ngày 16-8-1945, tại đình Tân Trào (tỉnh Tuyên Quang), Đại hội đại biểu quốc dân (Quốc dân Đại hội Tân Trào) chính thức khai mạc. Đại hội tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng Cộng sản Đông Dương và Tổng bộ Việt Minh; đồng thời nhất trí thông qua 10 chính sách của Việt Minh, lấy cờ đỏ sao vàng năm cánh (cờ của Mặt trận Việt Minh) làm Quốc kỳ, lấy bài Tiến quân ca (của nhạc sĩ Văn Cao) làm Quốc ca và cử ra Ủy ban Giải phóng dân tộc Việt Nam (tức Chính phủ lâm thời) do lãnh tụ Hồ Chí Minh làm Chủ tịch.
Sáng 19-8-1945, theo lời kêu gọi và thực hiện chỉ thị của Việt Minh, Hà Nội vùng dậy dưới rừng cờ đỏ sao vàng, hàng nghìn nông dân, công nhân, dân nghèo với vũ khí thô sơ, cùng với hàng vạn quần chúng nhân dân ở khu vực ngoại thành xuống đường tiến thẳng về Nhà hát thành phố tham gia cuộc mít-tinh biểu thị tinh thần cách mạng.
Cuộc mít-tinh biến thành cuộc biểu tình vũ trang tiến vào chiếm Phủ Khâm sứ, trại lính Bảo An và các cơ sở của chính phủ bù nhìn. Tại Huế, ngày 25-8, hàng ngàn người tụ tập trước cửa Ngọ Môn chứng kiến lễ thoái vị và bàn giao ấn kiếm cho Việt Minh của vua Bảo Đại. Tại miền Nam, ngày 25-8-1945, Việt Minh mà Thanh niên Tiền phong làm nòng cốt tổ chức biểu tình và giành chính quyền tại Sài Gòn.
Như vậy, chỉ trong vòng 12 ngày, từ ngày 14-8 đến ngày 25-8-1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng và ngọn cờ của Việt Minh, hơn 20 triệu nhân dân ta từ Bắc đến Nam đã tiến hành cuộc Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám thành công.
