Đêm nay là đêm giao thừa. Trời lạnh như cắt, tuyết rơi nhiều, không gian đêm cuối năm tối tăm mờ mịt. Trong bóng tối lạnh lẽo đó, tôi vẫn còn lang thang ngoài đường, đầu trần, chân đất, bụng đói. Co ro trong giá rét, tôi vừa đi vừa cất tiếng rao mời mọi người mua diêm giúp tôi. Giọng tôi run rẩy và lọt thỏm giữa tiếng trò truyện, tiếng cười và niềm hân hoan của mọi người. Chẳng ai mua diêm suốt cả ngày nay, cũng chẳng ai cho tôi lấy một xu! Tôi lê bước trên con đường, lạnh và đói khiến tôi run cầm cập lên - đúng là hình ảnh bi thảm nhưng dòng người tấp nập vẫn đi trên con đường gạch men đẹp đẽ, không một ai đoái hoài đến tình cảnh của một cô bé tội nghiệp.
Tôi cũng đã từng có một mái nhà ấm cúng. Mẹ đã bỏ tôi mà ra đi khi tôi còn nhỏ. Niềm hi vọng lớn nhất của tôi lúc bấy giờ là người bà, nhưng số phận bất hạnh vẫn mãi quanh quẩn tôi và Thần Chết cũng đã đến cướp bà đi mất. Sau khi bà ra đi, cha tôi rầu rĩ vì gia sản dần tiêu tán rồi đâm vào con đường trở thành một kẻ nghiện rượu. Ông ta mất hết tỉnh táo, hay đánh đập, chửi rủa tôi. Trước hoàn cảnh như thế, tôi cô đơn, đói rét, phải tự đi kiếm sống bằng công việc bán diêm. Nếu ngày hôm đó tôi chưa bán được bao diêm nào, không ai bố thí thì tôi không dám về nhà vì cha chắc chắn sẽ đánh tôi. Mà về nhà cũng lạnh như thế này thôi, gió lạnh vẫn lọt qua mái nhà, dù các lỗ hổng đã được giẻ rách chèn lại nhưng hai bàn tay em gần như lạnh cứng đờ ra.
Gió lạnh thôi không ngừng làm em phải co người lại. Em nhìn ra xung quanh như muốn xem có cách nào có thể làm ấm hơn. Cuối cùng em chợt nhớ tới bó diêm trong tay. Đánh liều quẹt một que thôi nhỉ? Que diêm bốc cháy, em vội hơ bàn tay bé nhỏ vào ngọn lửa đang rực sáng như than hồng. Em tưởng chừng như mình đang được ngồi bên lò sưởi bằng sắt. Em vừa duỗi đôi chân ra sưởi ấm thì lò sưởi biến mất. Trong tay em chỉ còn lại một que diêm đã tàn hẳn. Em chợt bàng hoàng nhận ra, thế nào hôm nay về cũng sẽ bị cha mắng.
Cô bé lại quẹt diêm thứ hai vào tường, diêm cháy và sáng rực lên, chiếu vào bức tường. Trong ảo ảnh hiện ra bức tường đã bị biến thành một tấm rèm bằng vải màu cho em nhìn thấy vào tận trong nhà, em nhìn thấy một cái bàn ăn thật lớn, trên bàn là khăn trải bàn trắng tinh, bát đĩa thật đẹp bày đầy những thức ăn thịnh soạn. Nhưng điều kì diệu nhất là con ngỗng đó nhảy ra khỏi dĩa, trên ngực còn cắm cả dao ăn, tiến về phía em. Bất chợt cây diêm vụt tắt, trước mặt em chỉ còn những bức tường dày đặc và lạnh lẽo.
Em quẹt que diêm thứ ba. Lúc này, em đang ngồi dưới gốc một cây thông Giáng Sinh. Cây này lớn, trang trí lộng lẫy hơn mà trước đây em đã thấy qua ô cửa kính nhà một thương gia giàu có. Hàng ngàn ngọn nến sáng rực trên cành lá xanh tươi và những bức tranh nhiều màu sắc rực rỡ giống như em đã nhìn thấy trong các tủ hàng hiện ra trước mặt em. Cô bé tội nghiệp đưa tay ra về phía cây thông nhưng diêm lại vụt tắt. Những ngọn nến bay cao lên, cao mãi, em thấy chúng như biến thành những ngôi sao trên trời
“Có lẽ ai đó vừa qua đời!” Em tự nhủ, vì bà của em, người duy nhất trên đời thương yêu em, đã từng nói khi một ngôi sao rơi xuống là có một linh hồn bay lên trời với Thượng Đế. Em lại quẹt một que diêm nữa vào tường, ánh sáng xanh lại tỏa ra, em thấy bóng dáng già nua của bà mình, bà đang mỉm cười với em. “Bà ơi, em bé kêu lên, cho cháu đi với bà. Rồi diêm tắt bà cũng ra đi, bà sẽ biến mất với cái lò sưởi ấm áp, với con ngỗng quay, và cây Giáng Sinh rực rỡ hồi nãy. Thế rồi em vội vã quẹt hết cả những que diêm còn lại trong bao, vì muốn níu kéo người bà ở lại. Những que diêm nối tiếp nhau sáng lên như giữa ban ngày, chưa bao giờ em thấy bà đẹp đẽ, cao lớn như thế này. Bà đưa tay ôm lấy em và cả hai cùng bay vút lên cao trong ánh sáng và niềm vui, lên cao, cao mãi, đến một nơi không còn lạnh lẽo, đói khát, lo âu - họ đã về với Thượng Đế.
Ngày hôm sau, ở một góc tường, một em bé tội nghiệp có đôi má ửng hồng, miệng hé mỉm cười chính là tôi, tôi đã chết vì giá lạnh trong đêm giao thừa. Tôi ngồi đó giữa những bao diêm, một bao đã cháy hết. Mọi người bảo nhau: “Chắc cô bé muốn sưởi ấm mình đây mà!” Không ai nghĩ về những điều tốt đẹp như thế nào mà tôi đã nhìn thấy. Không ai mơ thấy được khung cảnh huy hoàng tráng lệ, lúc hai bà cháu cùng bay lên để đón lấy những niềm vui đầu năm.
Kết thúc truyện, tôi đã được về với bà. Nói về cái chết, người ta thường nghĩ tới bi kịch. Nhưng đối với cái chết của tôi, đây là mọt cái chết hạnh phúc. Nơi tôi không có tình yêu thương, tôi sẽ được đến với thế giới mới, nơi có sự che chở, bảo vệ tôi của người bà yêu thương tôi nhất trần đời
