Tình yêu cuộc sống và niềm khao khát tự do của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày đã được nhà thơ Tô Hu đã thể hiện sâu sắc qua khổ một bài thơ “Khi con tu hú”.
Sáu câu thơ lục bát mở ra một thế giới rộn ràng, tràn trề nhựa sống. Chỉ là trong tưởng tượng nhưng cảnh mùa hè hiện lên thật cụ thể, sống động đủ cả âm thanh, màu sắc và hương vị. +Đó là âm thanh của tiếng chim tu hú rộn rã, tiếng ve râm ran, tiếng sáo diều vi vu trong khoảng trời yên lặng. +Đó là màu vàng của lúa đang chín trên cánh đồng, của hạt bắp phơi trên sân, lả màu hồng của năng, màu xanh của trời cùng hương vị ngọt ngào của trái cây. Đó là bầu trời khoáng đạt, tự do trong cảm nhận của người tù . - Tác gia đã khéo léo sử dụng các danh từ, tính từ gợi tả cùng với phép liệt kê và cách cảm nhận tinh tế qua nhiều giác quan khiến cho mùa hè hiện lên trong trạng thái mọi sự vật đều đang sinh sôi, nảy nở (lúa đang chín, trái cây ngọt dần, bắp rây, và bầu trời như được đây cao lên, không gian như được đây rộng ra “càng rộng càng cao”. Chao ôi, mùa hè trong hoài niệm thật bình yên, ấm áp, trong trẻo, khoáng đạt và tự do biết bao ! Phải có một tâm hồn vô cùng tinh tế, nhạy cảm và lòng yêu cuộc sống tha thiết thì Tố Hữu mới có thể cảm nhận được một thế giới đang rộn ràng, náo nức, tràn trề sự sống đến như vậy. - Chỉ từ một âm thanh mà người ta đã hình dung ra cả bức tranh mùa hè rộn rã âm thanh, rực rỡ sắc màu, ngọt ngào hương vị và căng tràn nhựa sống. Phải chăng đó chính là hà thân thuộc của quê hương của cuộc sống tự do ? Chắc chắn nha thơ phải có một trí tưởng tượng vô cùng phong phú và một tâm hồn trẻ trung yêu đời thì ông mới viết được những vần thơ tuyệt vời đến như thế.
