1. Nghĩa vụa.
- Khái niệm: Nghĩa vụlà trách nhiệm của cá nhân đối với yêu cầu, lợi ích chung của cộng đồng, xã hội.
- Các yêu cầu của nghĩa vụ đạo đức:
+ Cá nhân phải biết đặt nhu cầu, lợi ích của xã hội lên trên; phải biết hy sinh quyền lợi của mình (những giá trị thấp) vì quyền lợi chung (những giá trị cao).
+ Xã hội có trách nhiệm bảo đảm cho nhu cầu và lợi ích chính đáng của cá nhân.
- Nghĩa vụ của người thanh niên Việt Nam hiện nay
+ Chăm lo rèn luyện đạo đức bản thân, sống nhân ái, chan hòa với mọi người, chống lại cái ác, bảo vệ cái thiện, góp phần xây dựng một xã hội mới tốt đẹp.
+ Không ngừng học tập để nâng cao trình độ văn hóa…
+ Tự giác, tích cực, cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
2. Lương tâm
- Lương tâm là năng lực tự đánh giá và điều chỉnh hành vi đạo đức của bản thân trong mối quan hệ với người khác và xã hội.
- Lương tâm tồn tại ở hai trạng thái:
+ Trạng thái thanh thản của lương tâm: khi con người luôn thực hiện những hành vi đạo đức, biết nhận ra và sửa chữa sai lầm của bản thân.
+ Trạng thái cắn rứt lương tâm: khi cá nhân có các hành vi sai lầm, vi phạm các chuẩn mực đạo đức và cảm thấy ăn năn, hối hận.
3. Nhân phẩm và danh dự
a) Nhân phẩm
- Nhân phẩm là toàn bộ những phẩm chất mà mỗi con người có được hay đó là giá trị làm người của mỗi con người.
Nhân phẩm là giá trị làm nên một con người.
b) Danh dự
-Danh dự là sự coi trọng, đánh giá cao của dư luận xã hội đối với một người dựa trên các giá trị tinh thần, đạo đức của người đó.
4. Hạnh phúc
a) Khái niệm
- Hạnh phúc là cảm xúc vui sướng, hài lòng của con người trong cuộc sống khi được đáp ứng, thỏa mãn các nhu cầu chân chính, lành mạnh về vật chất và tinh thần.
b. Hạnh phúc cá nhân và hạnh phúc xã hội
- Nói đến hạnh phúc trước hết là nói đến hạnh phúc cá nhân vì cảm xúc luôn gắn bó với từng cá nhân.
- Hạnh phúc xã hội là cuộc sống hạnh phúc của tất cả mọi người trong xã hội.
- Hạnh phúc cá nhân và hạnh phúc xã hội luôn gắn bó và có quan hệ chặt chẽ với nhau.
=> Khi cá nhân phấn đấu cho hạnh phúc của mình, phải biết thực hiện nghĩa vụ đối với người khác, với xã hội.
