So sánh: đối chiếu sự vật sự việc này với sự vật sự việc khác có tính tương đồng giúp tăng sức gợi hình và gợi cảm cho sự diễn đạt.

Ẩn dụ: gọi tên các sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nhau có tác dụng nhằm tăng sức gợi hình, gợi cảm.

VD so sánh:

So sánh ngang bằng: Công cha như núi Thái Sơn

So sánh không ngang bằng: Cháu khoẻ hơn ông nhiều.

VD ẩn dụ:

Ẩn dụ hình thức:

Về thăm quê Bác làng Sen,

Có hàng râm bụt thắp lên lửa hồng.

Tương đồng về hình thức là màu hồng của lửa và màu đỏ của hoa râm bụt.

Ẩn dụ cách thức:

Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.

Ẩn dụ phẩm chất:

Người cha mái tóc bạc.

Đốt lửa cho anh nằm

Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác:

Giọng nói của anh ấy thật ngọt ngào.

Cơ sở liên tưởng khác nhau:

Ẩn dụ dựa vào sự liên tưởng tương đồng, dù hai sự vật đó không liên quan đến nhau nhưng giữa A và B có điểm gì đó giống nhau, nên người ta dùng A để thay cho tên gọi B.  Do đó, trong trường hợp này sự vật chuyển đổi tên gọi và sự vật được chuyển đổi tên gọi thường khác phạm trù hoàn toàn.

VD1:

Thuyền về có nhớ bến chăng?

-Như vậy, thuyền và bến trên thực tế không liên quan đến con người, nhưng dựa vào đặc tính giống nhau ta thấy được hình ảnh ẩn dụ.

 thuyền - ng­ười con trai (người đang xuôi ngược, đi lại - di động)

 bến -  ngư­ời con gái (kẻ đang đứng đó, ở lại - cố định)

Hoán dụ dựa vào sự liên tưởng tương cận ( gẫn gũi ) giữa các đối tượng, tức là hình ảnh A và B có liên quan đến nhau. Mối quan hệ giữa tên mới (A) và tên cũ (B) là mối quan hệ gần kề

VD2:

Áo chàm đưa buổi phân li

Cầm tay nhau biết nói gì hôm nay.

Áo chàm là chiếc áo của người dân vùng Việt Bắc thường mặc hàng ngày, vì vậy khiến ta liên tưởng đến đồng bào sinh sống ở Việt Bắc.

VD3:

Sen tàn, cúc lại nở hoa

Sầu dài ngày ngắn, đông đà sang xuân.

(Nguyễn Du)

câu thơ đã sử dụng các hình ảnh hoán dụ: Sen - mùa hạ, Cúc - mùa thu.

Xin ctlhn nếu thấy hay ;-;

Chúc bạn học tốt ^^

@bybanthuw.