Nguyên nhân cái chết cua lão Hạc gợi ra trong mỗi người nhiều suy nghĩ. Cái chết ấy xảy đến trước hết bởi lão muốn bảo toàn trọn vẹn cho con trai số tiền và mảnh vườn. Đó là cái chết đau đớn xuất phát từ tình yêu thương con âm thầm mà lớn lao. Bên cạnh đó, lão chết vì không muốn làm phiền đến hàng xóm láng giềng. Lòng tự trọng trong lão lớn vô cùng. Cái chết còn là một sự chuộc tội trong người nông dân nghèo khổ vì chót lừa một con chó. Xã hội thực dân nửa phong kiến với vô vàn bất cong đã dồn ép người nông dân đến sự lựa chọn đau đớn nhất để có thê bảo toàn chút danh dự và tự trọng trong mình.
