Nghị luận, phân tích, cảm nhận có gì khác nhau:
* Điểm giống nhau:
– Tất cả các câu lệnh: phân tích, suy nghĩ, cảm nhận đều chỉ biến tấu đi nhằm mục đích làm cho đề phong phú hơn, đa dạng hơn, nhiều chiều nhưng vẫn làm rõ được cái hay, cái đẹp của tác phẩm.
– Thực chất cả 3 câu lệnh này vẫn để nhấn mạnh một khía cạnh nào đó của nội dung văn bản, gửi tới thông điệp của văn bản, và đều là nghị luận về một vấn đề nào đó.
* Điểm khác nhau:
– Phân tích: Là đi sâu vào chia nhỏ đối tượng thành nhiều bộ phận để xem xét một cách toàn diện cả về nội dung và hình thức. Dạng đề này các em cần phải dựa vào nội dung và hình thức của bài đề ra để đưa ra các luận điểm, dẫn chứng cụ thể làm rõ vấn đề. Đặc biệt dạng đề này các em có thể có cái tôi cá nhân song không sâu đậm vì phân tích thiên về tính khách quan của văn bản hơn.
– Cảm nhận, suy nghĩ: Ở dạng đề này các em cũng phải phân tích làm rõ nội dung tác phẩm song các em có thể lựa chọn một vấn đề tiêu biểu để làm rõ, các vấn đề phụ có thể nêu sơ lược. Đây là dạng đề nặng về cái tôi cá nhân tức là ấn tượng chủ quan của người viết. Người viết có thể thể hiện tư tưởng, quan điểm, suy nghĩ, cái nhìn chủ quan của mình về tác phẩm nhiều hơn.
* Nếu đề bài cho nghị luận thì mình làm theo kiểu cảm nhận và phân tích vẫn được, nhưng cảm nhận và phân tích chỉ là yếu tố phụ của bài văn nghị luận, không nhất thiết phải dùng nó quá nhiều.
