- Tình hình đất nước: loạn lạc, binh đao, nguy cơ bại vong đang đến gần.
- Sự ngang ngược và tội ác của giặc: đi lại nghênh ngang, uốn lưỡi cú diều, sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó bắt nạt tể phụ, đòi ngọc lụa, thu bạc vàng.
=> Thái độ căn giận, khinh bỉ và nỗi nhục của kẻ mất nước
- Tấm lòng của tác giả: quên ăn, mất ngủ, dằn vặt như cắt ruột, muốn xả thịt da, lột da, nuốt gan uống máu quân thù, sẵn sàng hi sinh để rửa mối nhục cho nước.
* Giọng văn tha thiết, sôi sục, hận thù cháy bỏng của người anh hùng yêu nước bất khuất sẵn sàng xả thân vì nước.