@HỌC TỐT
Giải thích câu tục ngữ
"Lá lành đùm lá rách"
DÀN Ý
A. Mở bài:
- Dẫn dắt vấn đề và nêu câu tục ngữ “lá lành đùm lá rách”
B. Thân bài:
1. Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ
- Nghĩa đen: Lá lành che chở, bao bọc lá rách
- Nghĩa bóng:
+ "lá lành": Chỉ những người có cuộc sống đầy đủ, khỏe mạnh trong xã hội.
+ "lá rách": Chỉ những người có cuộc sống thiếu thốn, kém may mắn.
+ "đùm": bao bọc, giúp đỡ, cưu mang, chia sẻ…
2. Vì sao phải sống có lòng yêu thương?
- Từ thời xa xưa, yêu thương, giúp đỡ nhau là lẽ sống của mỗi người, nó đã trở thành một truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc ta; trách nhiệm của mỗi người là giữ gìn và phát huy.
- Không ai có thể sống lẻ loi trong xã hội mà phải hòa nhập vào cộng đồng nên phải biết quan tâm và thương yêu.
- Cho đi tình yêu thương ta sẽ nhận được niềm vui, sự thanh thản, niềm tự hào với bản thân vì đã làm được những điều có ích và tốt đẹp.
- ...
3. Liên hệ bản thân
- Giúp đỡ ông bà, cha mẹ.
- Tuyên truyền thông điệp lòng yêu thương, nhân ái.
- ...
C. Kểt bài
- Khẳng định giá trị câu tục ngữ.
- Cảm nghĩ của bản thân.
BÀI LÀM
Cuộc sống hiện nay của chúng ta không phải lúc nào cũng thuận buôm xuôi gió mà sẽ có lúc, con người sẽ gặp phải những sóng gió, giông bão thậm chí là cả những thất bại. Nếu không có tình yêu thương, sự động viên giúp đỡ của mọi người xung quanh thì ta khó có thể vượt qua. Hiểu rõ được điều này, ông cha ta đã đưa ra lời khuyên quý giá về tình yêu thương con người trong câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách".
Câu tục ngữ tuy ngắn gọn nhưng để lại bài học sâu sắc. Ở câu tục ngữ này, ông cha ta đã mượn các hình ảnh quen thuộc “rách” và “lành” để làm hình ảnh ẩn dụ cho lời nhắn nhủ của mình. Trước hết về nghĩa đen, "lá lành đùm lá rách" chỉ một hiện tượng tự nhiên. Trên cây, những chiếc lá lành lặn, mạnh mẽ bao giờ cũng vươn lên và cũng luôn ỏ phía trên những chiếc lá có đôi chút rách nát, yếu ớt như để che chở, bao học. Còn nghĩa bóng là cũng giống như chiếc lá lành và rách, lá lành chỉ những người có cuộc sống đầy đủ, khỏe mạnh trong xã hội, lá rách chỉ những người kém may mắn, cần được chở che. Động từ "đùm" có nghĩa là bao bọc, giúp đỡ, cưu mang, sẻ chia với nhau. Từ đó qua câu tục ngữ này, ông cha ta muốn khuyên nhủ chúng ta rằng sống phải có lòng yêu thương con người, trân trọng, bao dung cho người khác. Đó là thông điệp người xưa muốn gửi đến chúng ta ngày nay.
Có vô vàn những lí do để ta sống phải có lòng yêu thương. Trong tâm thức của mỗi người dân Việt Nam, các dân tộc trên đất nước ta đều là anh em, tuy không cùng huyết thống nhưng chung một tiếng nói, một màu da. Điều đó có nghĩa là mỗi người dù ở nơi đâu trên mảnh đất Việt Nam bao la rộng lớn này đều chảy chung một dòng máu - dòng máu Lạc Hồng. Vì thế, yêu thương và che chở lẫn nhau là một điều tự nhiên và tất yếu, không bao giờ thay đổi. Không chỉ vậy, không ai có thể sống lẻ loi trong xã hội mà phải hòa nhập vào cộng đồng nên phải biết quan tâm và thương yêu. Từ thời xa xưa, yêu thương, giúp đỡ nhau là lẽ sống của mỗi người, nó đã trở thành một truyền thống đạo đức tốt đẹp của dân tộc ta; trách nhiệm của mỗi người là giữ gìn và phát huy. Bên cạnh đó, chúng ta cần có lòng nhân ái bởi xung quanh ta đang còn nhiều người gặp hoàn cảnh khó khăn, có biết bao cách tay đang dang ra mong mỏi được giúp đỡ. Giúp đỡ họ nhưng cũng chính là giúp đỡ bản thân mình bởi chẳng may ta gặp khó khăn những người tốt khác hay chính người ta đã giúp đỡ sẽ giúp lại ta; cùng ta vượt qua số phận. Ngoài ra, cho đi tình yêu thương ta sẽ nhận được niềm vui, sự thanh thản, niềm tự hào với bản thân vì đã làm được những điều có ích và tốt đẹp. Những việc làm nhân đạo như vậy sẽ góp phần xây dựng một cuộc sống văn minh, tiến bộ, tươi đẹp, giàu tình nhân ái, góp phần làm đất nước phát triển; giúp cho người với người xích lại gần nhau hơn để tạo nên mối qua hệ tốt đẹp. Không chỉ vậy, người có lòng nhân ái sẽ được mọi người yêu mến, quý trọng; kẻ sống thờ ơ, ích kỉ theo lối sống “đèn nhà ai nấy rạng” sẽ bị mọi người và xã hội lên án và phê phán. Chính tình yêu thương con người đã giúp ta có sức mạnh vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
Tình yêu thương được thể hiện qua rất nhiều phương diện cụ thể, không chỉ trong lời nói, suy nghĩ mà cả trong hành động, việc làm thiết thực. Khi xưa, trong chiến tranh, tinh thần đồng chí gắn bó đầy yêu thương của những người bộ đội được bộc lộ như: chia nhau từng củ sắn, từng bát cơm, thậm chí có thể vì nhau mà sống chết, để lại biết bao câu chuyện cảm động cho thế hệ sau này. Ngày nay, trong gia đình, con cái phải biết kính yêu, phụng dưỡng cha mẹ; anh chị em đoàn kết, biết đùm bọc nhau. Trong xã hội, ta hãy giúp người già đi qua đường, nhường chỗ cho họ, phụ nữ mang thai, trẻ em và người khuyết tật trên xe buýt. Tích cực tham gia các phong trào từ thiện bất kể vật chất hay tình thần như: quyên góp, ủng hộ người nghèo, đồng bào miền Trung bị lũ lụt lũ lụt và cả xây dựng ngôi nhà tình thương cho những đứa trẻ mồ côi,...
Có thể khẳng định rằng tình yêu thương là nền tảng của đạo lí, là thước đo phẩm chất, đạo đức của mỗi con người. Câu tục ngữ "Lá lành đùm lá rách" đã mang đạo lí ý nghĩa đến thật tinh tế; nhắc nhở chúng ta sống phải có tình yêu thương. Từ đó mà ta hãy rèn luyện và phát huy tình yêu thương con người trong ta.
