a)
- Tôi bật cười bảo lão ( câu trần thuật )
`->` Dẫn lời nhân vật để bắt nhịp vào câu chuyện mạch lạc hơn.
- Sao cụ lo xa quá thế? ( câu nghi vấn )
`->` Dùng để hỏi nhưng đồng thời thể hiện sự ngạc nhiên của nhân vật.
- Cụ còn khoẻ lắm, chưa chết đâu mà sợ ! Cụ cứ để tiền đó mà ăn, lúc chết hãy hay! ( Câu trần thuật )
`->` Mang ý nghĩa khuyên bảo .
- Tội gì bây giờ nhịn đói mà tiền để lại? ( câu nghi vấn )
`->` Có tác dụng như câu hỏi nhưng mang mục đích thuyết phục người nghe.
- Không ông giáo ạ! ( câu trần thuật )
`->` Phản đối , bác bỏ ý kiến .
- Ăn mãi hết đi thì đến lúc chết lấy gì mà lo liệu? ( câu nghi vấn )
`->` Là câu hỏi nhưng không yêu cầu trả lời vì nó mang ý nghĩa giải thích cho quyết định bên trên .
b)
- Vai trò xã hội : Vai trò bình đẳng giữa hai người hàng xóm như hai người bạn , một người bề trên ( lớn tuổi ) và một người bề dưới.
- Lượt lời đầu tiên : là của ông giáo ( nhân vật " tôi " trong câu chuyện ).
- Lượt lời thứ hai : là của lão Hạc ( nhân vật chính trong câu chuyện ).