Họ nhà trâu chúng tôi quanh năm suốt tháng chăm chỉ làm lụng cày quốc quanh năm. Hình ảnh những chú trâu là hình ảnh gắn liền với làng quê Việt Nam, với những khóm tre, với đồng ruộng và với người nông dân chân lấm tay bùn. Từ bao đời nay, họ nhà trâu chúng tôi luôn tự hào rằng chúng tôi à bạn của nà nông, là loài có vai trò vô cùng quan trọn với nông nghiệp Việt Nam, là biểu tượng của sự cần cù, chăm chỉ, chất phác của con người đất Việt.

Cha ông ta vẫn truyền tai nhau rằng “Con trâu là đầu cơ nghiệp”. Đối với những người nông dân quanh năm bán mặt cho đất bán lưng cho trời thì trâu chúng tôi chính là gia tài đáng giá hơn cả. Về nguồn gốc xuất xứ của trâu tại Việt Nam có rất nhiều tài liệu, tuy nhiên chưa có một tài liệu nào chính xác nói đến sự ra đời của trâu là như thế nào. Tùy vào điều kiện thiên nhiên địa lí mà trâu ở mỗi vùng miền lại có những đặc tính sinh trưởng khác nhau. Ở Việt Nam khí hậu nhiệt đới gió mùa nên trâu có nguồn gốc là trâu rừng thuần hóa, hay còn gọi là trâu đầm lầy. Trâu có hai loại : trâu đực và trâu cái. Chúng có đặc tính giống nhau nhưng về hình dáng, kích thước thì khác nhau một chút, tuy nhiên không đáng kể. Trâu đực thường to và cao hơn trâu cái, sừng to và dày hơn, đôi chân chắc nịch, lúc chạy rất nhanh. Đầu của trâu đực nó hơn trâu cái một chút.

Tuy với những sự khác nhau như vậy nhưng đặc tính của trâu là hiền lành, chậm chạp, nặng nề. Mỗi con trâu trưởng thành có khối lượng từ 200kg đến 500kg tùy vào sức khỏe của mỗi con. Một đặc điểm rất dễ nhận dạng của trâu chính là không có hàm răng trên. TRâu thuộc động vật nhai lại, sức nhai của trâu rất bền.

Sừng của trâu dài và cong cong, rất chắc chắn nhưng cấu tạo bên trong đều rỗng tuếch. Chân của trâu rất chắc, ngắn, mập, lúc bước đi thường chệnh choạng ra hai bên. Sức chịu đựng của trâu rất dẻo dai, nó có thể chở được rất nhiều đồ đạc. Tấm thân của trâu dường như rất chắc chắn, da của nó rất dai. Ngày xưa cha ông ta vẫn làm áo bằng da trâu. Thường thì longo trâu thường có màu đen, nhưng có một số con trâu có màu vàng nhạt, đó là do giống lai.

Trâu là người bạn thân thiết của nhà nông, từ công việc cày bừa, kéo lúa, kéo ngô, chở hoa màu…đều đến “lượt” của nó. Sức trâu rất dẻo dai, nó có thể làm quần quật cả ngày không biết mệt. Nhưng sức ăn của nó cũng rất nhiều, ăn cỏ, ăn cám…và đặc biệt khi uống nước thì trâu uống rất nhiều. Thời tiết thay đổi cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trâu nên vào mùa hè người nông dân thường cho trâu ra ao tắm tầm 30 phút hằng ngày, vào mùa đông thì giữ ấm cho trâu bằng việc lót rơm rạ ở chuồng cho trâu nằm. Trâu là động vật sinh con và nuôi con bằng sữa, mỗi năm nó sẽ sinh ra một con nghé con.

Đối với người nông dân thì con trâu chính là cơ ngơi mà họ có nên việc chăm sóc, nuôi dưỡng và bảo vệ là cực kì cần thiết. Người nông dân nếu thiếu đi con trâu thì sẽ không làm được gì vì nó có sức kéo, sức cày bừa, sinh đẻ…Bên cạnh đó trâu còn là con vật linh thiêng trong các lễ hội chọi trâu lớn. Thịt trâu ăn rất ngon, thơm và bổ dưỡng. Sừng trâu, da trâu còn dùng để làm các trang sức, quần áo cho con người.

Đặc biệt sự xuất hiện của trâu trong Seagame 22 tại Việt Nam thực sự là biểu tượng, là niềm tự hào của nhân dân Việt Nam. Nó mang ý nghĩa biểu trưng cho sự cần cù, chăm chỉ, cần mẫn, hiền lành của người nông dân. Một hình đáng đáng trân trọng. Trâu cũng gắn liền với nhiều kỉ niệm tuổi thơ của trẻ em nông thôn, theo các em lớn lên từng ngày. Bên cạnh hình ảnh con trâu gắn liền với ruộng lúa làng mạc, chúng tôi còn là biểu tượng của lễ hội trọi trâu Đồ Sơn. Những chú trâu tham gia đều được tuyển chọn chăm sóc kĩ càng, có sức chiến được tham gia. Cuộc thi trọi trâu được diễn ra hằng năm với mong muốn một vụ mùa bội thu của bà con nhà nông cần cù chất phác.

Có thể khẳng định rằng mặc dù hiện nay xuất hiện nhiều loại máy móc, phương tiện hiện đại nhưng trâu vẫn luôn là hình ảnh không thế thay thế được của người nông dân. Nhà trâu chúng tôi luôn là người bạn đáng tin cậy và hiền lành nhất. Hơn hết chúng tôi cũng chính là nét đẹp của con người Việt Nam.

    Từ biết bao đời nay, hình ảnh con trâu kéo cày đã trở nên quá quen thuộc đối với mỗi chúng ta. Đặc biệt hơn nữa, con trâu được xem là con vật thiết yếu của người nông dân trong việc đồng áng, cày bừa. Ngày xưa, nhà nào có một con trâu được xem là giàu có, bởi lẽ “con trâu là đầu cơ nghiệp”, có trâu tức là có ruộng đất. Và chính vì thế cho nên việc tậu trâu cũng được xem là một trong ba việc lớn trong đời của người đàn ông.

   Trâu đã xuất hiện từ lâu trong những làng quê Việt Nam. Về nguồn gốc xuất xứ của trâu tại Việt Nam thì hiện có rất nhiều tài liệu khác nhau, tuy nhiên đa phần các tài liệu đều cho rằng, trâu ở Việt Nam có nguồn gốc từ trâu rừng thuần hóa, thuộc giống trâu đầm lầy. Trâu là động vật nhai lại, thuộc họ Bò, có bộ Guốc chẵn và thuộc nhóm sừng rỗng. Loài trâu có đặc tính hiền lành và có phần chậm chạp. Mỗi con trâu trưởng thành có trọng lượng trung bình từ 200kg đến 500kg. Trâu không có hàm răng trên và có sức khỏe khá tốt, khá bền. Chính vì vậy mà trâu được dùng để kéo cày, chở củi hay chở lúa ngô vào mùa thu hoạch.

   Không chỉ cung cấp sức kéo cho con người, trâu còn là một trong những nguồn thực phẩm tốt của con người. Thịt trâu có giá trị dinh dưỡng, bởi có chứa hàm lượng đạm cao gấp đôi so với thịt lợn, trong khi đó hàm lượng chất béo lại rất thấp. Chất đạm và chất béo có nhiều hơn cả trong sữa trâu. Người ta thường dùng da trâu để làm mặt trống, làm giày. Còn sừng trâu thì làm các đồ mĩ nghệ như lược, tù và…

   Đối với người nông dân, trâu là một người bạn thân thiết. Từ kéo cày, kéo phân, chở hoa màu…đều do trâu đảm nhiệm. Trong khi đó, thức ăn của trâu rất giản dị. Cỏ là thức ăn chủ yếu và ngoài ra còn có cám, cây chuối thái nhỏ, rơm, rạ… Trong kí ức tuổi thơ của những đứa trẻ mục đồng thì con trâu cũng là một người bạn hết sức thân thiết. Hình ảnh những đứa trẻ hồn nhiên ngồi trên lưng trâu thổi sáo, thả diều, chơi cờ lau đã góp phần làm nên một vẻ đẹp bình dị và mộc mạc của những làng quê Việt Nam.

   Không chỉ gắn bó với đời sống hiện thực của con người, con trâu còn gắn liền với với đời sống tinh thần của người dân Việt. Trâu là một trong 12 con giáp và gắn liền với tuổi tác của nhiều người. Ở nhiều nơi, trâu còn là con vật dùng để tế lễ thần linh trong ngày lễ hội như lễ hội xuống đồng, lễ hội cơm mới… Không những thế, những chú trâu còn tham gia vào các hoạt động văn hóa thể thao. Hội chọi trâu ở Đồ Sơn – Hải Phòng là một lê hội lớn, hàng năm thu hút rất nhiều người tham gia. Trong SEA Games 22, chúng ta cũng dùng đến hình ảnh chú trâu vàng để biểu tượng cho sự trung thực, cho sức mạnh và tinh thần thượng võ của con người Việt Nam.

   Ngày nay, việc làm đồng áng và kéo chở hoa màu người ta dùng đến các loại máy móc hiện đại hơn. Tuy vậy, con trâu vẫn là người bạn thân thiết bao đời nay với người nông dân. Hình ảnh những chú trâu cần cù, chăm chỉ làm việc dưới lũy tre làng vẫn mãi in đậm trong kí ức của mỗi người dân Việt Nam.