Bài thơ Ngắm trăng có một hoàn cảnh sáng tác đặc biệt: Nó được viết bởi Bác trong những tháng ngày bị giam cầm trong nhà tù Tưởng Giới Thạch, Trung Quốc.
Trong hoàn cảnh gian khổ, chịu muôn vàn nỗi đau, bí bách và ngột ngạt, sự tìm đến trăng của Bác, sự hòa mình để thưởng ngoạn thiên nhiên đẹp tươi cho ta thấy một con người với tâm trạng ung dung, lạc quan với một niềm yêu trăng, yêu thiên nhiên tha thiết. Người tù với vẻ đẹp tâm hồn rất đáng quý, đáng trân trọng.