Đáp án đúng:
Phương pháp giải:
- Xác định rõ vấn đề cần nghị luận: Cảm nhận về nét tính cách dữ dội và hung bạo của con sông Đà. Nhận xét về chất tài hoa uyên bác trong tùy bút của Nguyễn Tuân.
- Biểu cảm, bình luận, phân tích, tổng hợp.Giải chi tiết:I. Mở bài
- Giới thiệu một số nét tiêu biểu về tác giả Nguyễn Tuân: Cuộc đời, con người và phong cách nghệ thuật đặc trưng của nhà thơ.
- Nêu khái quát chung về tác phẩm “Người lái đò Sông Đà”: hoàn cảnh sáng tác, vị trí, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật.
- Khái quát nội dung của đoạn trích: Cảm nhận về nét tính cách dữ dội và hung bạo của con sông Đà. Nhận xét về chất tài hoa uyên bác trong tùy bút của Nguyễn Tuân.
II. Thân bài
1. Tính cách dữ dội của con Sông Đà
- Một trong những chi tiết đầu tiên gợi lên sự dữ dội và hung bạo của con sông Đà là “cảnh đá bờ sông dựng vách thành”.
- Cụm từ “vách thành” làm hiện lên trước mắt người đọc hình ảnh hai bờ sông Đà với vách đá như thành cao, vực thẳm như hào sâu.
- Độ cao của bờ sông Đà còn được Nguyễn Tuân tiếp tục gợi tả qua những chi tiết như: “mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời”, “ngồi trong khoang đò qua quãng ấy, đang mùa hè mà cũng thấy lạnh”…
- Không chỉ cao và sâu, hai bờ sông Đà có lúc còn rất hẹp, bờ đá ép lòng sông đến nghẹt thở, có quãng “vách đá thành chẹt lòng sông như một cái yết hầu” đến nỗi “đứng bên này bờ “nhẹ tay ném hòn đá sang bên kia vách”, có chỗ con hươu con nai đã có lần nhảy qua.
- Sự hung bạo của sông Đà tiếp tục được đẩy cao hơn trong đoạn văn miêu tả cảnh mặt ghềnh Hát Loóng:
+ Cụm từ ngữ “hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió” với nhịp ngắt ngắn, nhanh, dồn dập, hình ảnh điệp nối tiếp luân chuyển, thế chỗ cho nhau đã tái hiện sức mạnh dữ dội của nước, sóng, gió cùng với đá sông Đà.
+ Điệp từ “xô” lặp lại ba lần gây ấn tượng về sự chuyển động khủng khiếp, gợi liên tưởng đến những con sóng chồm lên nhau theo chiều ngang, vút lên theo chiều dọc rồi đổ ập xuống. Từ láy “gùn ghè” thể hiện sự hung hãn, trái tính trái nết của dòng sông, “lúc nào cũng như đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò nào tóm được qua quãng ấy”.
- Đem lại ấn tượng mạnh mẽ hơn nữa cho tính cách hung bạo của sông Đà là hình ảnh những cái hút nước trên sông:
+ Hình ảnh so sánh “những cái hút nước” như những “cái giếng bê tông xoáy tít đáy”, so sánh âm thanh hút nước “thở và kêu như cửa cống cái bị sặc”, “nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào” làm cho hình ảnh cái hút nước hiện lên như một con quái vật đang giận dữ.
+ Hình ảnh liên tưởng mép rìa của hút nước như “quãng đường mượn cạp ngoài bờ vực”, hình ảnh những con thuyền bị hút nước ấy hút vào, thuyền “trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi”, bị dìm dưới lòng sông và mươi phút sau thấy “tan xác ở khuỷnh sông dưới” tạo cho người đọc cảm giác hãi hùng nếu phải đi thuyền qua đây.
2. Nhận xét về chất tài hoa uyên bác trong tùy bút của Nguyễn Tuân
- Sử dụng nhiều so sánh, liên tưởng để gợi tả hình ảnh một cách chân thực, rõ nét.
- Sử dụng ngôn ngữ điêu luyện, tài tình
- Vận dụng kiến thức của nhiều lĩnh vực
III. Kết bài:
Khái quát lại nội dung, nghệ thuật.