Ánh trăng của Nguyên Duy đã thành công trong việc khắc họa đời sống tâm hồn người lính thời bình . Với những khổ thơ cuối chúng ta đã suy ngẫm và chiêm nghiệm lại hình ảnh " vầng trăng tình nghĩa " :
"Trăng cứ tròn vành vạnh
kể chi người vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình ."
Hình ảnh vầng trăng " tròn vạnh vạnh" tỏa ra vẻ nhân hậu , hiền từ , rộng lượng trái ngược với hình ảnh " người đưng đi qua đường " . Dù con người có bội bạc , bỏ rơi vầng trăng , không quan tấm đến vần trăng đang lẽ loi chờ sự hồi đáp . Nhưng nó vẫn cứ nhân hậu , rộng lượng bỏ qua hết tất cả đi theo con người .Vầng trăng im lặng càng làm cho giọng thơ thêm day dứt , buồn bả . Ánh trăng cứ lặng lẻ đi sau với không một lời trách cứ , trác móc , để rồi con người nhìn thấy khuyết đỉnh của mình đâm ra " Giật mình " . Cái giật mình như tỉnh ngộ , cái giật mình như cái tát thật đau vào mặt người đã quên vầng trăng , quên quá khứ . Con người lúc này mới nhận thấy mình có lỗi với vầng trăng , thấy mình sống một cách hửng hờ , bạc bẽo với quá khư khốc liệt . Ai cũng có lúc quên đi quá khư , những gì tốt đẹp thời sưa . nếu không có sự thất tỉnh " Giật mình " Thì ta sẽ mãi mê mụi rồi đánh mất chính bản thân mình . Vì thế sống trên đời chúng ta phải biết coi trọng quá khư , phải luôn nhớ đến quá khư để có thể hướng đến tương lai và quan trọng nhất chúng ta phải luôn thủy chung , chung thủy và không được quên câu " Uống nước nhớ nguồn " . kết thúc bài thơ là một triết lí sâu sắc về tình người , về cuộc sống tươi đẹp .
Phép nối : Nhưng
Câu phủ định : Ánh trăng cứ lặng lẻ đi sau với không một lời trách cứ , trác móc , để rồi con người nhìn thấy khuyết đỉnh của mình đâm ra " Giật mình "
