Thiện và ác là hai mặt đối lập của con người, ranh giới giữa thiện và ác nhiều khi không rõ rệt, có thể khiến con người ta lầm tưởng. Nhưng đối với Hồ Chí Minh, Người lại có một cái nhìn rất tỏ và toàn diện về thiện ác, về cái gốc của tâm con người. Điều đó được thể hiện rất rõ trong bài thơ"Dạ bán", trích trong tập thơ" Nhật kí trong tù":
Dạ bán
Thụy thì đô tượng thuần lương hán,
Tỉnh hậu tài phân thiện, ác nhân;
Thiện, ác nguyên lai vô định tính,
Đa do giáo dục đích nguyên nhân.
Dịch nghĩa
Lúc ngủ, mọi người đều có vẻ thuần hậu,
Tỉnh dậy, mới phân biệt rõ người thiện kẻ ác;
Thiện, ác vốn chẳng phải là bản tính cố hữu,
Phần lớn đều do giáo dục mà nên.
