1 Mở bài: -khái quát chung về tác giả Hồ Chí Minh
-khái quát chung và nêu đặc điểm chính về tác phẩm Mộ in trong tập" nhật ký trong tù"
2 Thân bài:
Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ
Cô vân mạn mạn độ thiên không
-"Quyện điểu": là hình ảnh cánh chim mệt mỏi "tầm" tìm kiếm chỗ ngủ sau ngày dài mệt mỏi
-"Cô Vân": là hình ảnh đám mây cô lẻ đang trôi giữa bầu trời rộng lớn mênh mông"mạn mạn"
=> Hai hình ảnh này là hai hình ảnh cổ điển đẹp nhưng lẻ loi và hiu quạnh hay cũng có thể thấy hình ảnh ấy thật giống với tác giả cô đơn, không thể trở về trong cảnh tù đày. Nhưng ở đó cũng cho thấy sự đối lập khi cánh chim mệt mỏi còn có thể đi tìm chỗ chú trong lúc chiều tàn nhưng với thi sĩ dù mỏi mệt mắt mờ trước cảnh chuyển lao cũng không được nghỉ ngơi mà vẫn bước tiếp trên con đường dài đầy khổ đau ấy. Đám mây kia có lẻ loi trước một không gian thật rộng thật cao ấy thì ít nhất nó còn được tự do với thi sĩ tác giả đã lẻ loi đã đơn độc lại còn bị tù đày. Nhưng thi sĩ dù có mệt mỏi có cô độc nhưng chính tác giả vẫn yêu và nhìn ngắm vạn vật đang diễn ra vẫn luôn hiên ngang tiến về phía trước bước tiếp trên chặng đường khó nhọc đầy đau thương
=> Tới đây chúng ta có thể thấy một vị lãnh tụ, một nhà cách mạng anh dũng hiên ngang trên con đường cứu nước dù có khổ đau, đơn độc và mệt mỏi tác giả vẫn chiến đấu vẫn bước đi vẫn hiên ngang và yêu đời.
Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc
Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng.
-Giữa cái nhìn xa xăm để thấy được cánh chim mệt mỏi, chòm mây cô đơn tạo nên không gian vừa vắng vẻ, lại buồn tẻ ấy lại nổi bật lên với hình ảnh " thiếu nữ ma bao túc".
-Vóc dáng người thôn nữ cùng với công việc lao động dường như là thường ngày ấy đã xua đi sự cô quạnh giữa miền sơn cước. Và, đến lúc công việc đã xong, thì ánh sáng tràn ngập.
-"Bao túc ma hoàn, lô dĩ hồng" ở đây chính là cảnh đêm tuy không nói ra nhưng "ánh lửa hồng" đã gợi cho người đọc thấy hình ảnh ấm áp hăng say của con người với công việc dù trong trời tối mà không có chút mệt mỏi. Đó là sự hoan ca của nét đẹp lao động làm sáng bừng toàn thể bức tranh không còn ảm đảm còn hiu hắt mà ấm áp, trữ tình đến ngỡ ngàng.
=> Hay có thể hiểu đó là tình yêu dành cho đời khát khao cháy bỏng được trở về quê nhà được trả tự do cho người dân nơi quê hương dù có phải gắng gượng để vượt qua khổ ái thì thi sĩ vẫn luôn nung nấu một tình yêu thiêng liêng, vĩ đại dành cho quê hương, dành cho dân tộc. Đây cũng là chất thép sáng nhất của bài thơ "chiều tối".
- Nhận xét tổng thể toàn bài thơ:
-qua bài thơ chúng ta có thể thấy tác giả đã vận dụng khá nhuần nhuyễn bút pháp chấm phá để tả cảnh, lấy động tả tĩnh, đặc biệt là lấy cảnh tả tình. Trong bài thơ, không có từ hay chi tiết nói về chủ thể trữ tình, nhưng người đọc vẫn nhận ra đôi mắt, tấm lòng của con người ấy. Tuy nhiên, dù mang phong vị cổ điển, đây vẫn là bài thơ hiện đại. Chất hiện đại bộc lộ ở sự vận động hình tượng thơ, nhất là ở tấm lòng và tư tưởng của thi nhân. Dù bị gông cùm, xiềng xích, con người đó vẫn hết sức ung dung tự tại, luôn quên mình để nhìn ngắm cuộc sống và rung động với từng biểu hiện, dù chỉ nhỏ nhoi, tinh tế.
3 kết bài:
Bài thơ "Chiều tối" là một bài thơ tiêu biểu cho nét đẹp cổ điển và hiện đại trong thơ Hồ Chí Minh. Bài thơ chỉ đơn giản là tả về phong cảnh thiên nhiên và con người nơi xóm núi khi chiều muộn, đồng thời, cũng ẩn chứa trong đó nỗi niềm ước mong được tự do, được sum họp của Người. Đồng thời, ở Bác, chúng ta vẫn luôn thấy ánh lên một vẻ đẹp của tinh thần quên mình, của một trái tim giàu lòng yêu thương luôn biết quan tâm đến những điều bình dị nhất.
