Dàn ý phân tích nhân vật Thúy Kiều
a) Mở bài
- Giới thiệu sơ lược về tác giả, tác phẩm, đoạn trích:
+ Nguyễn Du là đại thi hào dân tộc, nhà nhân đạo chủ nghĩa lớn của văn học Việt Nam.
+ Truyện Kiều là một kiệt tác của Nguyễn Du trong thi đàn văn chương Việt Nam.
+ Đoạn trích Chị em Thúy Kiều đã đặc tả chân dung của hai chị em Thúy Kiều và Thúy Vân.
- Giới thiệu khái quát nhân vật Thúy Kiều trong đoạn trích : Truyện đã khắc họa thành công hình tượng nhân vật Thúy Kiều, thể hiện tài năng miêu tả chân dung nhân vật bậc thầy của Nguyễn Du.
b) Thân bài
* Vẻ đẹp của Thúy Kiều
- Câu thơ đầu khái quát tài sắc của Thuý Kiều: “càng sắc sảo, mặn mà”
-> Vẻ đẹp trưởng thành, tinh anh, thông tuệ, có tài có sắc.
- "thu thủy, xuân sơn" : lối ước lệ tượng trưng đặc tả đôi mắt trong sáng, long lanh của Kiều.
- “mây thua nước tóc”, “liễu hờn kém xanh”
-> Thúy Kiều là người con gái có vẻ đẹp tuyệt sắc giai nhân khiến thiên nhiên cũng phải ganh tị. Nhan sắc của Kiều đã vượt ra ngoài khuôn khổ của quy luật tự nhiên, ngoài trí tưởng tượng.
* Trí tuệ và tài hoa của Thúy Kiều
- Thúy Kiều vừa có sắc vừa có tài năng:
+ "thông minh vốn sẵn tính trời"
+ Cái tài của Thúy Kiều đạt đến mức lí tưởng theo quan niệm thẩm mĩ phong kiến: cầm, kì, thi, họa.
+ Nhấn mạnh tài đàn của nàng, đặc biệt cung đàn bạc mệnh của nàng (Một thiên bạc mệnh lại càng não nhân) là tiếng lòng của trái tim đa sầu, đa cảm.
-> Thúy Kiều đẹp toàn diện cả sắc, tài, tình, đẹp “nghiêng nước nghiêng thành”
* Tài sắc của Kiều dự cảm về số phận đầy sóng gió
- Miêu tả Thuý Kiều, tác giả dùng những từ chỉ mức độ: ghen, hờn -> thiên nhiên phải ghen tị, hờn giận trước vẻ đẹp và tài năng, tâm hồn của Thúy Kiều, từ đó báo hiệu một cuộc đời nhiều gian nan, sóng gió.
-> Nhan sắc và sự tài hoa của Thúy Kiều báo hiệu cho một dự cảm không lành, một số phận éo le, bất hạnh.
=> Số phận chung của người phụ nữ xưa phải chịu những tủi cực, khó khăn, sự bất công của xã hội. Cuộc đời của họ như tấm lụa đào phất phơ giữa chợ, như thân bèo trôi nổi vô định không biết trôi dạt về đâu.
* Đánh giá nghệ thuật
- Sử dụng tài tình các tính từ miêu tả
- Thủ pháp ước lệ tượng trưng: lấy từ chỉ thiên nhiên tả vẻ đẹp con người.
- Sử dụng từ ngữ có tính chất tiên đoán số phận: thua, nhường, ghen, hờn
- Nghệ thuật sử dụng ngôn từ độc đáo, đặc biệt là những từ có giá trị gợi tả cao.
- Các biện pháp so sánh, ẩn dụ, nhân hóa, đối xứng, liệt kê...
c) Kết bài
- Nêu cảm nhận về nhân vật Thúy Kiều:
+ Nhân vật Kiều là nhân vật điển hình cho hình tượng người phụ nữ xưa tài hoa mà bạc mệnh
+ Lên án, tố cáo một xã hội bất công, thối nát đẩy con người vào tình cảnh éo le
