Sự đấu tranh của các mặt đối lập là sự tác động theo xu hướng bài trừ, phủ định lẫn nhau VÀ CHUYỂN HÓA lẫn nhau của các mặt đối lập.
+ Hình thức đấu tranh nhằm bài trừ, phủ định lẫn nhau của các mặt đối lập rất phong phú, đa dạng, tùy thuộc vào tính chất, mối quan hệ và điều kiện cụ thể của sự vật, hiện tượng.
+ Sự chuyển hóa của các mặt đối lập là tất yếu, là kết quả của sự đấu tranh của các mặt đối lập. Do sự đa dạng của thế giới nên hình thức chuyển hóa cũng rất đa dạng: có thể hai mặt đối lập chuyển hóa lẫn nhau, cũng có thể cả hai mặt đối lập cũ đều mất đi chuyển hoá lên hình thức cao hơn và hình thành hai mặt đối lập mới trong sự vật mới – mâu thuẫn được giải quyết, nhờ đó thể thống nhất cũ được thay thế bằng thể thống nhất mới; sự vật cũ mất đi sự vật mới ra đời thay thế.
