Nam:
Những thay đổi về thể chất, thể lực:
– Ngực và vai phát triển, nở rộng hơn rõ rệt
– Tăng chiều cao nhanh chóng, nhiều nhất có thể lên tới 8 – 13cm/năm.
– Bắt đầu có hiện tượng mọc râu, thường là ở góc môi, sau đó ở cằm, má tùy thuộc vào yếu tố di truyền. Xuất hiện lông mu và lông nách, lông sẫm màu và mọc cong lên. Riêng phần lông mu có thể mọc lan lên bụng.
– Xuất hiện mụn trứng cá – dấu hiệu rất đặc trưng và hầu hết đều gặp phải ở tuổi dậy thì.
– Có mùi cơ thể đặc trưng.
– Thay đổi về giọng nói trở nên trầm hơn hoặc giọng ồm ồm.
Những thay đổi về sinh lý:
– Kích thước bộ phận sinh dục phát triển hơn và bắt đầu chức năng hoạt động, sinh sản.
– Nam giới thường xuyên gặp phải “giấc mơ ướt” hay còn được gọi là hiện tượng mộng tinh.
– Bắt đầu có tinh dịch xuất hiện. Trong tinh dịch chứa tinh trùng do tinh hoàn sinh ra và nằm trong túi tinh.
– Có xuất tinh ngoài ý muốn, thường là xuất tinh ban đêm với hiện tượng mộng tinh.
Những thay đổi về tâm lý :
Bên cạnh sự thay đổi về thể trạng và sinh lý và điều hiển nhiên khi nội tiết tố trong cơ thể thay đổi, trẻ nam còn có những thay đổi về tâm lý rất cần được chú ý. Các bậc cha mẹ và những người xung quanh cần nhận biết tâm lý chung của trẻ trong giai đoạn này và biết cách định hướng, giáo dục trẻ trở thành người tốt và thành công. Cụ thể những thay đổi bao gồm:
– Khi đến tuổi dậy thì, trẻ sẽ có xu hướng muốn thể hiện cái tôi, muốn chứng tỏ giới tính của mình, sở thích, ý kiến cá nhân được khẳng định cao độ và có phần hơi “ngông”.
– Trẻ muốn được tự do, được tôn trọng quyền riêng tư, quyền quyết định và dần dần có xu hướng hướng ngoại giao lưu bạn bè nhiều hơn là sống trong sự bao bọc của gia đình.
– Những thay đổi trong cảm xúc, tình cảm với những người xung quanh, bước đầu cảm nhận sự yêu ghét, tình cảm nam nữ nhưng chưa phân biệt rõ ràng.
– Tùy vào từng người sẽ trở nên nhanh nhẹn, thông minh hơn hoặc có người trầm hơn. Những quan niệm về cộng sống, phong cách sống, đạo đức, mục tiêu sống,… cũng bắt đầu hình thành.
Nữ:
Những thay đổi về thể chất:
– Dấu hiệu ngực phát triển rõ rệt và rất dễ nhận biết. Ban đầu, ngực sẽ nổi lên từng cục nhỏ ở một hoặc cả 2 bên và có khi không đều nhau, bên to bên nhỏ. Sau đó bầu ngực sẽ phát triển nhanh chóng.
– Xuất hiện lông mu mọc sau đó không lâu và phát triển dần sau đó. Dần dần lông nách cũng xuất hiện, lông cứng và đen nhưng không nhiều như ở nam giới.
– Chiều cao phát triển, tăng trung bình từ 7-8 cm/năm, và đạt đỉnh điểm khi kỳ kinh đầu tiên xuất hiện. Trẻ thường dừng cao khoảng 2 năm sau khi có kinh.
– Giọng nói trong trẻo, nhẹ nhàng, cao hơn.
– Xuất hiện mụn trứng cá.
– Cơ quan sinh dục phát triển, môi lớn, môi bé, âm đạo rộng ra và dày hơn,…
Những thay đổi sinh lí :
– Bắt đầu phóng noãn, rụng trứng và có thể sinh sản.
– Buồng trứng hoạt động dẫn đến hiện tượng kinh nguyệt hàng tháng. Khi hành kinh có thể kèm theo các biểu hiện đau bụng,…
Với những thay đổi như vậy, các bạn gái cần nắm rõ để có sự chuẩn bị về tâm lý và các ứng phó, xử lý phù hợp. Cần tham khảo và trau dồi thêm về kiến thức sinh sản, giới tính để điều chỉnh cuộc sống.