- Cuối tháng 1 -1285, 50 vạn quân Nguyên do Thoát Hoan tổng chỉ huy tràn vào xâm lược Đại Việt.
- Sau một số trận chiến đấu chặn giặc ở vùng biên giới, Trần Quốc Tuấn cho lui quân về Vạn Kiếp (Chí Linh, Hải Dương).
- Trước thế giặc mạnh, quân Trần lui về Thăng Long, sau đó rút về Thiên Trường. Nhân dân ở Thăng Long thực hiện chiến thuật "vườn không nhà trống".
- Toa Đô được lệnh từ Cham-pa đánh ra Nghệ An, Thanh Hoá.
- Cùng lúc đó, Thoát Hoan tự mình chỉ huy một lực lượng mạnh, mở cuộc tấn công lớn đánh xuống phía nam nhằm tạo thành thế "gọng kìm", hòng tiêu diệt quân chủ lực của ta và bắt sống toàn bộ đầu não của cuộc kháng chiến.
- Trước tình thế nguy cấp, Trần Quốc Tuấn phải ra lệnh rút lui.
- Bị thất bại trong âm mưu bắt sống vua Trần và tiêu diệt quân chủ lực của ta, Thoát Hoan rút quân về Thăng Long chờ tiếp viện.
- Tháng 5- 1285, chớp thời cơ, quân Trần tổ chức phản công, đánh bại quân giặc ở nhiều nơi như Tây Kết, cửa Hàm Tử , bến Chương Dương và tiến vào giải phóng Thăng Long.
