Thường biến là những biến đổi ở kiểu hình của cùng một kiểu gen, phát sinh trong đời cá thể dưới ảnh hưởng của môi trường, không do sự biến đổi trong kiểu gen (không liên quan đến cơ sở di truyền).
- Tính trạng chất lượng thường do kiểu gen quy định. Ví dụ một giống lúa dẻo thì cho dù điều kiện chăm bón không được đầy đủ, hạt gạo nấu lên vẫn cho ra cơm dẻo, một giống lúa cứng và khô thì cho dù chăm bón tốt, cho năng suất cao thì cơm nấu từ gạo này vẫn khô và cứng.
- Tính trạng số lượng chịu ảnh hưởng lớn từ môi trường: Ví dụ: Nếu chăm bón tốt có thể thu được 1,5 tạ, nếu chăm bón không tốt, chỉ có thể tạo ra 0,1 tạ lúa. 0,1 tạ và 1,5 tạ là kiểu hình.
