Bình thường, bộ NST của các loài sẽ ổn định qua các thế hệ nhờ các cơ chế nguyên phân, giảm phân và thụ tinh.
Nếu bộ NST không ổn định qua thế hệ cơ thể tức là đã xảy ra đột biến
Có các dạng đột biến NST như sau: đột biến số lượng và đột biến cấu trúc
Đột biến số lượng làm thay đổi số lượng NST trong tế bào. Đột biến đa bội làm thay đổi số lượng NST ở tất cả các cặp NST. Đột biến lệch bội làm thay đổi số NST ở một vài cặp nào đó,
Đột biến cấu trúc chỉ liên quan đến cấu trúc, không làm thay đổi số lượng