Xã hội ngày càng phát triển đồng nghĩa với việc lượng kiến thức ngày càng gia tăng. Để đáp ứng được nhu cầu học vấn của thời đại, mỗi người cần phải tìm cho mình phương pháp học tập phù hợp. Trong đó quan trọng hơn hết là phương pháp tự học. Vậy tự học là gì?

Tự học là tự giác, chủ động trong học tập nhằm vươn lên nắm bắt tri thức. Tự học không chỉ đơn thuần là tiếp nhận kiến thức từ thầy cô mà là còn học hỏi ở bạn bè, tìm tòi nghiên cứu sách vở hay học hỏi, quan sát từ thực tế. Tự học đóng một vai trò rất quan trọng trên con đường học vấn của mỗi người. Do nền giáo dục của chúng ta còn yếu kém, việc học tủ, học chống đối còn diễn ra ở nhiều học sinh. Nhiều học sinh học thuộc bài nhưng không hiểu bài dẫn đến tình trạng thuộc lí thuyết những không biết làm thực hành. Nấu tình trạng này kéo dài, học sinh sẽ bị mất gốc, gây tâm lí chán nản trong học tập. Việc tự học sẽ giúp con người hiểu vấn đề một cách sâu sắc, giải quyết vấn đề nhanh chóng chính xác. Việc tự học có thể được coi là chiếc chìa khóa đưa ta đến kho tàng tri thức, là điều kiện giúp ta thành công trong học tập. Nếu chúng ta biết tự học cho bản thân thì chúng ta chắc chắn sẽ thành công và nâng cao được tri thức của chính mình. Những người có tinh thần tự học sẽ chủ động suy nghĩ, tìm tòi, khám phá, nghiên cứu và nắm được bản chất vấn đề. Tinh thần tự học có thể giúp con người tiếp thu được kiến thức từ nhiều nguồn khác nhau như sách, báo, từ truyền hình ti vi, từ bạn bè hoặc từ những người xung quanh, những kinh nghiệm sống của nhân dân. Khi ta có tinh thần tự học, ta sẽ có ý thức chủ động ghi nhớ các bài giảng trên lớp, tiết kiệm được thời gian, có thể tiếp thu một lượng kiến thức lớn mà vẫn hiểu và nắm chắc bài học. Khi chúng ta đã tự học chắc được lí thuyết, chúng ta biết chủ động luyện tập thực hành, giúp ta có thể nhanh chóng hình thành kĩ năng, ghi nhớ kiến thức rất tốt. Có rất nhiều những danh nhân đã thành nhân tài của đất nước từ việc họ tự học như: Lương Thế Vinh, Mạc Đinh Chi, Hồ Chí Minh... Đây là những người có sự kiên trì trong quá trình tự học và là những tấm gương mà chúng ta cần noi theo.

Hiểu được tầm quan trọng của việc tự học, em sẽ noi gương và học tập kinh nghiệp của những thể hệ đi trước để đưa ra một phương pháp tự học hợp lí đem lại hiệu quả cho bản thân. Việc tự học chính là chìa khóa của sự thành công, đưa chúng ta đến với tương lai tươi sáng ở phía trước.

Để có kết quả cao trong học tập, chúng ta phải có một kế hoạch học tập, rèn luyện, vui chơi giải trí hợp lí, hiệu quả, cụ thể như sau:

*Trước khi học

Trước khi bắt đầu học trên lớp, học sinh cần xem trước bài ở nhà nhằm có cái nhìn tổng quan, ghi chú lại những gì không rõ để trao đổi với thầy cô trên lớp. Học sinh cần có thời gian biểu học tập phù hợp và linh hoạt, không nên quá gò bó ngồi vào bàn học trong khoảng thời gian lâu, cần kết hợp với các hoạt động giải trí xen kẽ như: nghe nhạc, xem ti vi, luyện tập thể thao, giúp đỡ bố mẹ,…

Phụ huynh cần quan tâm đến thời khóa biểu trên trường của con, liên hệ với giáo viên thường xuyên về tình hình học tập của con em mình. Bên cạnh đó, phụ huynh cần tham gia với con trong việc tạo lập thời gian biểu thích hợp.
Về phương pháp xem bài trước khi học, học sinh có thể lựa chọn ghi chú theo sơ đồ tư duy – mind-map hoặc dưới dạng liệt kê. Các bạn nữ cầu kỳ có thể sử dụng bút nhiều màu để tạo sự thu hút và dễ tiếp thu.

*Trong khi học

Đây là giai đoạn học sinh nắm bài một cách toàn diện dựa trên sự hỗ trợ và hướng dẫn của giáo viên. Trong quá trình học, các bạn học sinh không nên sao nhãng, tập trung vào bài giảng của thầy cô, thắc mắc khi không hiểu bài. Đối với các môn trao đổi nhóm, học sinh nên tích cực thảo luận những gì chưa hiểu, chia sẻ kiến thức mình biết để củng cố.

*Sau khi học

Học sinh cần ôn bài trên lớp trong ngày, điều đó sẽ giúp nhớ lâu hơn và tránh quên kiến thức cho bữa học hôm sau. Tùy vào đặc trưng từng môn học mà có phương pháp thích hợp: tóm tắt kiến thức bằng công thức, hình ảnh hay liệt kê ngắn gọn theo dạng sơ đồ,…

Ngoài ra, phương pháp nhẩm bài trước khi đi ngủ và học bài vào khoảng thời gian 4-6h là vô cùng hiệu quả. Đây là một trong những thói quên bạn cần tạo dựng trong quá trình học lâu dài của mình.

* Ngoài ra, chúng ta cần có một chế dộ dinh dưỡng hợp lí, điều độ, có thể cung cấp vừa đủ chất cho cơ thể chúng ta hoạt đọng suốt một ngày học tập và rèn luyện.