1. Mở Bài
- Giới thiệu về kho tàng truyện dân gian và truyền thuyết Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy.
- Câu chuyện chứa đựng ý nghĩa, giá trị sâu sắc.
2. Thân Bài
- Giới thiệu di tích thành Cổ Loa - được coi là kinh đô xưa của An Dương Vương và truyền thuyết về An Dương Vương.
+ Thành sâu rộng, với chín vòng
+ Có am thờ Mị Châu và giếng Trọng Thủy
+ Truyền thuyết về An Dương Vương kể về công cuộc dựng nước, giữ nước u Lạc, nguyên nhân và bài học lịch sử về việc mất nước.
- Vai trò to lớn của An Dương Vương trong lịch sử nước ta:
+ Là người cho xây dựng thành Cổ Loa để làm thành trì chống giặc ngoại xâm.
+ Có tầm nhìn xa trông rộng, biết trọng người hiền tài.
+ Khi có cụ già báo sẽ có sứ thần đến giúp, vua ân cần hỏi han, rồi thực hiện như lời cụ nói.
+ An Dương Vương là một vị vua tài giỏi, có đức độ, tài năng, biết cẩn trọng phòng thủ, chuẩn bị sẵn vũ khí trước khi giặc đến.
+ Ông cũng là người biết đặt trọng trách của đất nước lên trên tình nghĩa cá nhân (chém đầu Mị Châu).
- Thái độ của nhân dân đối với An Dương Vương
+ Tạo ra chi tiết kì ảo (Rùa Vàng dẫn An Dương Vương xuống biển) để ông có được cuộc sống bất tử.
+ Trân trọng những gì ông đã làm cho non sống đất nước
=> Câu chuyện đã giải thích được nguyên nhân của di tích thành Cổ Loa, vai trò của An Dương Vương trong công cuộc dựng nước, giữ nước.
- Nguyên nhân mất nước và bài học lịch sử:
+ Nguyên nhân mất nước là do chủ quan, mất cảnh giác với kẻ thù ( Dễ dàng chấp nhận lời cầu hòa của Triệu Đà, để Trọng Thủy làm rể, ở rể mà không có sự phòng thủ).
+ Không hiểu được bản chất tham lam, độc ác, hiếu chiến của Triệu Đà (Để con trai Triệu Đà lọt vào trong hàng ngũ, trở thành một kẻ thân thiết với mình mà không có bất cứ sự đề phòng nào)
+ Sự mất cảnh giác, chủ quan, khinh địch, ỷ lại vào vũ khí: (Đến khi giặc đến vẫn ỷ lại, chủ quan, "Đà không sợ nỏ thần sao?", còn Mị Châu là một công chúa mà ngây thơ, tin tưởng vào tình yêu mà không đặt quốc gia lên đầu)
+ Bài học lịch sử: Luôn luôn cẩn trọng với kẻ thù, có tinh thần đề cao cảnh giác
- Nguyên nhân hình thành nên ngọc trai và mối liên quan tới giếng Trọng Thủy
+ Máu Mị Châu sau khi bị An Dương Vương chém chảy xuống biển trở thành ngọc trai
+ Giếng trong thành Cổ Loa được đặt tên là Trọng Thủy do Trọng Thủy "lao đầu xuống giếng mà chết"
+ Ngọc trai rửa nước giếng sẽ càng trong sáng hơn.
- Kết luận chung:
+ Truyền thuyết trên mang ý nghĩa và giá trị sâu sắc
+ Giải thích nguyên nhân hình thành thành Cổ Loa "xoáy hình trôn ốc" rất đặc biệt, còn lý giải về nguyên nhân mất nước của An Dương Vương.
+ Nêu lên bài học lịch sử về việc giữ nước trước âm mưu của kẻ thù
+ Giải thích về sự tích ngọc trai và giếng Trọng Thủy.
3. Kết Bài
- Khẳng định lại vấn đề
