1. Trong thời kỳ chiếm hữu nô lệ, hai quốc gia tiêu biểu của nền văn minh phương Tây là Hy Lạp và La Mã đã có đạt được những thành tựu về giáo dục. Hy Lạp là một quốc gia cổ đại bao gồm vùng lãnh thổ phía Nam bán đảo Ban Căng, các đảo trên biển Êgiê và vùng phía Tây Tiểu Á. Còn La Mã, khi mới ra đời nằm trên vùng đất bán đảo Italia. Thời kỳ phát triển mạnh nhất La Mã đã mở rộng lãnh thổ của mình bao gồm cả vùng Nam Âu, vùng phía Đông Địa Trung Hải, vùng Bắc Phi và vùng phía Tây bao gồm các quốc gia ven bờ Đại Tây Dương. Lãnh thổ La Mã rộng lớn đến mức, biển Địa Trung Hải như là một cái hồ nhỏ nằm lọt trong lãnh thổ đế quốc. Thời kỳ Hy Lạp - La Mã là thời kỳ lãnh thổ chưa định hình ổn định, những cuộc chiến tranh giữa các thành bang và giữa các nước thường xuyên xảy ra. Do những yếu tố không thuận lợi về sản xuất nông nghiệp, nhưng bù lại hai quốc gia này có nhiều thuận lợi về buôn bán, giao thương ở trên biển. Chiến tranh và thương mại đều phải cần đến những con người quả cảm, gan dạ để luôn giành phần thắng về mình. Những chiến binh dũng cảm dưới ngọn cờ của vua Odyssey trong thiên anh hùng ca Italiad và Odyssey là những hình ảnh lý tưởng, là nguyện vọng của người dân Hy Lạp muốn gửi gắm.
Từ những yêu cầu của công cuộc giao thương hàng hải, việc bảo vệ và mở rộng lãnh thổ, nền giáo dục Hy Lạp đã tổ chức đào tạo hướng đến đáp ứng những đòi hỏi của xã hội. Giai cấp chủ nô và tầng lớp quý tộc đã tổ chức nền giáo dục của mình đào tạo ra những học trò theo mẫu hình mà họ mong muốn: "Con trai các nhà quý tộc được đào tạo trong các vương phủ theo chiều hướng thiên anh hùng ca để trở thành các quân nhân can đảm, dám hy sinh để bảo vệ lãnh thổ quốc gia. Các thanh niên này sau sẽ trở thành những phần tử ưu tú, các anh hùng của chế độ"
