Phần I
Câu 2
- Biện pháp so sánh: “Sao xót xa như rụng bàn tay”: gợi nỗi đau máu thịt khi Tổ quốc gặp nguy. Mỗi con người là một phần của Tổ quốc, coi Tổ quốc là máu thịt của mình. Đất nước bị giàu xéo thì con người cũng xót xa như chính bản thân mình phải chịu đau đớn.
- Câu hỏi tu từ: “sao nhớ tiếc”, “sao xót xa như”… thể hiện sự nuối tiếc, đau đớn đến tột cùng.
Câu 3
Nội dung chính: Niềm tự hào về vẻ đẹp của quê hương và nỗi đau khi quê hương yêu dấu bị giày xéo.
Phần 2
Trong kho tàng văn học dân gian Việt Nam, tục ngữ chiếm một vị trí quan trọng và có số lượng khá lớn. Nó được ví là kho báu kinh nghiệm và trí tuệ dân gian. Khẳng định điều đó, có ý kiến cũng cho rằng " Tục ngữ là một kho tàng kinh nghiệm quý báu mà ở đó cha ông ta đã đúc kết những chân lí nghìn đời về mọi mặt của cuộc sống"
Tục ngữ là những câu nói dân gian ngắn gọn, ổn định, có nhịp điệu, hình ảnh, đúc kết những bài học của nhân dân về quy luật của thiên nhiên, về kinh nghiệm lao động sản xuất, kinh nghiệm về con người và xã hội.
Trước hết là những kinh nghiệm về quy luật của thiên nhiên. Đó là kinh nghiệm về thời gian qua câu Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối"
Bằng phép đối, nói quá, câu tục ngữ đxa nêu ra hiện tượng thiên nhiên để dự đoán thời gian, tháng 5 đêm ngắn, tháng 10 đêm dài từ đó giúp con người chủ động về thời gian, công việc trong những thời điểm khác nhau. Hay là câu
" Tháng 7 kiến bò, chỉ lo lại lụt"
Kiến ra nhiều vào tháng 7 âm lịch sẽ có lụt nên cần đề phòng lũ lụt khi thấy hiện tượng trên. Từ những kinh nghiệm ấy, con ngời có thể chủ động phòng tránh.
Đó còn là kho tàng về vấn đề lao động sản xuất. Ông cha ta đã khẳng định vai trò của đất đai qua câu Tấc đất, tấc vàng". So sánh đất quí như vàng, người xưa đã đề cao giá trị của đất đôi vơí đời sống lao động sản xuất của người nông dân. Mỗi tác đất quý giá bởi từ đó người nông dân có thể trồng trọt, chăn nuôi, canh tác,...Những câu tục ngữ có vai trò to lớn đối với con người, đặc biệt là những kinh nghiệm về lao động sản xuất, "Nhất nước nhì phân, tam cần, tứ giống" là một câu tục ngữ như thế. Trong câu tục ngữ, ông cha ta đã nhấn mạnh đến các yếu tố quan trọng thiết yếu trong quá trình canh tác nói chung và nghề trồng lúa nước nói riêng, đồng thời đề cập tới mức độ cần thiết của từng yếu tố: nước, Phân, chăm bón, giống, thì lúa tốt, mùa màng bội thu.
Không dừng lại ở đó, tục ngữ còn là bài học về con người và xã hội. Đó là việc đề cao, tôn trọng giá trị của con người "Người ta là hoa đất". Ví con người với hoa đất chính là ca ngợi vẻ đẹp con người, giá trị cao quý của con người. Đó là vẻ đẹp của tâm hồn và tài sắc vẹn toàn. Hay là câu "Cái răng cái tóc là góc con người" có ội dung là những chi tiết nhỏ nhất cũng làm thành vẻ đẹp con người. Từ đó nêu lên ý nghĩa khuyên nhủ con người phải biết giữ gìn, chăm sóc răng, tóc cho sạch đẹp. Hãy biết hoàn thiện mình từ những điều nhỏ nhất, đôngf thời hể hiện cách nhìn nhận, đánh giá, bình phẩm con người của nhân dân. Đó còn là chúng ta yêu thương, trân trọng, chăm sóc bản thân mình như thế nào thì hãy mở rộng tấm lòng của mình yêu thương những người xung quanh mình như thế đó " thuong nguời như thể thương thân". Ta quí trọng, yêu thương bản thân bao nhiêu thì càng phải quí trọng, yêu thương những đồng bào quanh ta bấy nhiêu. Điều đó thể hiện sự đùm bọc, tinh thần tương thân tương ái giàu truyền thống của người Việt ta.
Như vậy, lời nhận định là vô cùng đúng đắn, là bài học, là kim chỉ nam cho thế hệ mai sau. Tuy nhiên cũng cần phải áp dụng một cách có chọn lọc.