bài làm   

       Trăng từ lâu đã là đề tài quen thuộc trong thơ ca, là nguồn thi hứng dạt dào để người nghệ sĩ sáng tác lên các tác phẩm thơ. Cũng lấy đề tài từ vầng trăng, bài thơ “Ánh trăng” của Nguyễn Duy đã làm phong phú và giàu cóthêm vẻ đẹp cũng như ý nghĩa của vầng trăng đã quen thuộc từ ngàn đời.Bài thơ mang dáng dấp một câu chuyện nhỏ được kể theo trình tự thời gian. Cảm nghĩ trữtình của tác giả men theo dòng tự sự này để bộc lộ . Bài thơ “Ánh trăng” là tâm sự củaNguyễn Duy, là suy ngẫm của nhà thơ trước sự đổi thay của hoàn cảnh sống, khi mà conngười từ chiến tranh trở về cuộc sống hoà bình. Ba khổ cuối bài thơ “Ánh trăng” chính làmột lời nói kịp thời, là hình ảnh biểu tượng ẩn chứa triết lí sâu sắc.

Hình ảnh vầng trăng trong bài thơ trước hết là vầng trăng của tự nhiên. Nhưng vầng trăngcòn là biểu tượng của quá khứ đầy tình cảm, khi con người trần trụi giữa thiên nhiên, hồnnhiên, không so đo, tính toán. Khi đó, tâm hồn con người rộng mở, khoáng đạt như sông,như đồng, như bể, như rừng. Toàn là những hình ảnh thiên nhiên rộng dài, hùng vĩ.Nhưng khi kháng chiến thành công thì con người nhốt mình vào cửa kính, buyn – đinh,sống riêng cho mình, cho cái cá nhân nhỏ bé. Bởi thế mà không gần gũi, không mặn màvới vầng trăng. Lúc này trăng tượng trưng cho quá khứ ân tình, cho những tình cảm lớnlao mộc mạc nhưng bất tử, sáng trong mãi mãi. Con người có thể quên quá khứ, nhưngquá khứ không bao giờ quên. Trăng cứ tròn vành vạnh cũng như quá khứ tươi đẹp khôngbao giờ mờ phai, không bao giờ khuyết thiếu. Chỉ có những ai mê mải với cái riêng mớicó thể dửng dưng.

Sự xuất hiện trở lại của vầng trăng thật đột ngột, ở vào một thời điểm không ngờ. Tìnhhuống mất điện đột ngột trong đêm khiến con người vốn đã quen với ánh sáng, không thể chịu nổi cảnh tối om nơi căn phòng buyn đinh hiện đại :

Ba động từ “vội, bật, tung” đặt liền nhau diễn tả sự khó chịu và hành động khẩn trương,hối hả của tác giả để đi tìm nguồn sáng. Và hình ảnh vầng trăng tròn tình cờ mà tự nhiên,đột ngột hiện ra vằng vặc giữa trời, chiếu vào căn phòng tối om kia, chiếu lên khuôn mặtđang ngửa lên nhìn trời, nhìn trăng kia. Tình huống gặp lại trăng là bước ngoặt tạo nên sựchuyển biến mạnh mẽ trong tình cảm và suy nghĩ của nhân vật trữ tình với vầng trăng.Vầng trăng đến đột ngột đã làm sáng lên cái góc tối ở con người, đánh thức sự ngủ quêntrong điều kiện sống của con người đã hoàn toàn đổi khác
Trăng và con người đã gặp nhau trong một giây phút tình cờ. Con người không còn muốntrốn chạy vầng trăng, trốn chạy cả bản thân mình được nữa:

Tư thế “ngửa mặt lên nhìn mặt” là tư thế đối mặt: “mặt” ở đây chính là vầng trăng tròn. Con người thấy mặt trăng là thấy được người bạn tri kỉ ngày nào. Cách viết thật lạ và sâusắc, dùng những từ không trực tiếp để diễn tả sự xúc động, cảm động chợt dâng tràotrong lòng anh khi gặp lại vầng trăng. Người lính cảm thấy có cái gì “rưng rưng” tự trongtận đáy lòng và dường như nước mắt đang muốn trào ra vì xúc động trước lòng vị tha củangười bạn “tri kỉ” của mình . Nhịp thơ hối hả dâng trào như tình người dào dạt. Niềmhạnh phúc của nhà thơ như đang được sống lại một giấc chiêm bao. Sự xuất hiện đột ngộtcủa vầng trăng làm ùa dậy ở tâm trí nhà thơ bao kỉ niệm quá khứ tốt đẹp khi cuộc sốngcòn quá nghèo nàn, gian lao. Lúc ấy con người với thiên nhiên trăng là tri kỷ, tình nghĩa.Đối mặt với vầng trăng, bỗng người lính cảm thấy như đang xem một thước phim quaychậm về tuổi thơ của mình ngày nào, nơi có “sông” và có “bể” .Chính những thước phimquay chậm ấy làm người lính trào dâng nhưng nỗi niềm và những giọt nước mắt tuôn ratự nhiên, không chút gượng ép nào! Những giọt nước mắt ấy đã phần nào làm cho ngườilính trở nên thanh thản hơn, làm tâm hồn anh trong sáng lại. Một lần nữa những hìnhtượng trong tuổi thơ và chiến tranh được láy lại làm sáng tỏ những điều mà con ngườicảm nhận được. Cái tâm hồn ấy, cái vẻ đẹp mộc mạc ấy không bao giờ bị mất đi, nó luônlặng lẽ sống trong tâm hồn mỗi con người và nó sẽ lên tiếng khi con người bị tổn thương.Đoạn thơ hay ở chất thơ mộc mạc, chân thành, ngôn ngữ bình dị mà thấm thía, nhữnghình ảnh đi vào lòng người
Vầng trăng đã thực sự thức tỉnh con người:

Khổ thơ cuối cùng mang tính hàm súc độc đáo và đạt tới chiều sâu tư tưởng và triết lí.“Trăng tròn vành vạnh” là vẻ đẹp của trăng vẫn viên mãn, tròn đầy và không hề bị suysuyển dù cho trải qua biết bao thăng trầm. Trăng chỉ im lặng phăng phắc, trăng không nóigì cả, trăng chỉ nhìn, nhưng cái nhìn đó đủ khiến cho con người giật mình. Ở đây có sựđối lập giữa “tròn vành vạnh” và “kẻ vô tình”, giữa cái im lặng của ánh trăng với sự “giậtmình” thức tỉnh của con người. Vầng trăng có ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Hình ảnh“vầng trăng tròn vành vạnh”, ngoài nghĩa đen là vẻ đẹp tự nó và mãi mãi vĩnh hằng củacuộc sống còn có nghĩa tượng trưng cho vẻ đẹp của nghĩa tình quá khứ, đầy đặn, thuỷchung, nhân hậu bao dung của thiên nhiên, của cuộc đời, con người, nhân dân, đất nước.Hình ảnh “ánh trăng im phăng phắc” có ý nghĩa nghiêm khắc nhắc nhở nhà thơ và cả mỗichúng ta: con người có thể vô tình, có thể lãng quên nhưng thiên nhiên, nghĩa tình quákhứ thì luôn tròn đầy, bất diệt. Sự không vui, sự trách móc trong lặng im của vầng trănglà sự tự vấn lương tâm dẫn đến cái “giật mình” ở câu thơ cuối. Cái “giật mình” là cảmgiác và phản xạ tâm lí có thật của một người biết suy nghĩ, chợt nhận ra sự vô tình, bạcbẽo, sự nông nổi trong cách sống của mình. Cái “giật mình” của sự ăn năn, tự trách, dù rằng đây là cái giật mình nhận ra sai lầm muộn mạng nhưng đáng trân trọng để con người thức tỉnh và dần hoàn thiện mình hơn.

Tóm lại ba khổ thơ cuối của bài thơ " anhs trăng " là những khổ thơ đặc sắc góp phần làm nên thành công của tác phẩm. Ba khổ thơ cũng giúp ta đúc rút ra một bài học vô cùng bổ ích đó là lối sống ân tìn thủy chung với quá khứ.