Phân tích hình ảnh người lính trong bài tiểu đội xe không kính

  a, Tư thế của người lính lái xe

-Sử dụng các biện pháp điệp ngữ liệt kê kết hợp với những câu thơ tả thực chính xác đến từng chi tiết Phạm Tiến Duật đã cho người đọc thấy được tư thế hiên ngang, sự ung dung, bình tĩnh của những người lính lái xe khi phải trực tiếp là những chiếc xe không kính. họ phải đối mặt với bao khó khăn gian khổ nguy hiểm nào là :gió vào xoa mắt đắng, con đường chạy thẳng vào tim,sao trời cánh chim bất ngờ, như sa như ùa vào buồng lái

-Mặc dù khó khăn gian khổ người lính  không hề run sợ,hoảng hốt.Trái lại tư thế của các anh vẫn hiên ngang tinh thần vững vàng; ung dung buồng lái ta ngồi nhìn trời nhìn đất nhìn thẳng => hai câu thơ đã nhấn mạnh được tư thế tuyệt đẹp của người lính

   b,Thái độ của người lính lái xe

-Dù khó khăn thử thách ập đến trực tiếp với người lính như gió, bụi, mưa nhưng những người lính vẫn không hề nao núng.Các anh bình tĩnh vượt qua mưa tuôn, mưa xối thời tiết khắc nghiệt nhưng với các anh đó chỉ là chuyện nhỏ .

-Thái độ của những người lính lái xe được thể hiện rõ trong câu thơ: không có kính ừ thì có bụi, không có kính ừ thì ướt áo. 2 câu thơ có cấu trúc giống nhau các tiếng ừ thì vang lên như một lời thách thức như một chấp nhận khó khăn đầy chủ động thái độ cứng cỏi

  c,Tình đồng chí đồng đội của những người lính lái xe

-hai  khổ thơ 5,6 đã thể hiện khá rõ tình đồng chí đồng đội gắn bó, yêu thương

     +,Những người lính gặp nhau trong khoảng thời gian ngắn ngủi ở những phút dừng chân nghỉ ngơi, ăn uống : họ đã tạo thành một tiểu đội xe không kính tiểu đội của những chàng trai lái xe dũng cảm hiên ngang tinh nghịch

     +,Những người lính lái xe trong lúc nghỉ ngơi họ cùng nấu bữa cơm và đã tạo ra một gia đình của những người lính lái xe

      +, Cái bắt tay qua cửa kính vỡ là một biểu hiện đẹp của tình đồng chí đồng đội. Cái bắt tay thay cho lời nói là động viên nói khích lệ cùng nhau vượt qua mọi khó khăn gian khổ

  d, ý chí chiến đấu quyết tâm giải phóng miền Nam của những người lính lái xe

-Trải qua mưa bom bão đạn những chiếc xe không chỉ không có kính mà ngày càng hư hỏng nhiều hơn: không kính, không đèn, không mui ,thùng xe có xước ....bom đạn kẻ thù có thể làm biến dạng những chiếc xe nhưng không thể đẹp tinh thần của người lính lái xe

-Biện pháp hoán dụ : trái tim không dùng để chỉ người lính và còn dùng để chỉ ý chí niềm tin quyết tâm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước

cuthilien

Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.

Mà trước hết, hình ảnh người lính hiện lên với tư thế hiên ngang của họ khi đối mặt với hiểm nguy. Câu thơ mở đầu: “Không có kính không phải vì xe không có kính” - điệp ngữ “không có… không… không có…” như muốn nhấn mạnh hình ảnh những chiếc xe không kính. Các động từ mạnh “giật”, “rung” kết hợp với hình ảnh “bom” khắc họa sự khốc liệt nơi chiến trường. Từ đó giải thích nguồn gốc của những chiếc xe không kính. Vốn là những chiếc xe vận tải chở hàng hóa, đạn dược ra mặt trận, nhưng lại bị bom đạn của kẻ thù bắn phá nên kính xe vỡ đi trở thành những chiếc xe không kính. Trước hoàn cảnh đó, người lính lái xe vẫn: “Ung dung buồng lái ta ngồi/Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng”. Hình ảnh trên cho thấy tư thế hiên ngang, chủ động sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy. Trong mưa bom, bão đạn nhưng họ vẫn nhìn thẳng về con đường phía trước. Với những chiếc xe không kính, khó khăn của những chặng đường dường như tăng lên gấp bội. Đó là “gió vào xoa mắt đắng” - những chiếc xe không kính khiến cho bụi đường bay vào mắt, với từ “đắng” được sử dụng theo lối ẩn dụ chuyển đổi cảm giác làm nổi bật sự khắc nghiệt về thể xác. Con đường chạy thẳng vào tim, sao trời, cánh chim. Tất cả như “sa”, “ùa” vào buồng lái. Không có kính khiến mội khoảng cách bị xóa bỏ. Tất cả đã trở thành người bạn đồng hành của các chiến sĩ lái xe. Nhưng dù khó khăn là vậy người lính vẫn không sợ hãi mà hiên ngang đối mặt với mọi thứ.

Không có kính, ừ thì có bụi
Bụi phun tóc trắng như người già.
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc.
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.

Không có kính, ừ thì ướt áo.
Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.

Điệp ngữ “không có… ừ thì…” cho thấy thái độ thản nhiên đối mặt với khó khăn mà những chiếc xe không kính mang đến. Chiếc xe không kính khiến họ phải đối mặt với bụi đường, với mưa gió nhưng họ vẫn sẵn sàng chấp nhận những điều đó như một điều bình thường. Thậm chí họ coi đó như một điều đem đến những niềm vui thú vị. Những hình ảnh “bụi phun tóc trắng như người già”, “phì phèo châm điếu thuốc”, “nhìn nhau mặt lấm cười ha ha” hay “gió lùa khô mau thôi” cho thấy sự ngang tàng cũng như một tinh thần vui vẻ, yêu đời.

Những chiếc xe từ trong bom rơi
Ðã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.

Hình ảnh “những chiếc xe họp thành tiểu đội” gợi ra những chiếc xe từ trong mưa bom, bão đạn đã tập hợp lại thành một tiểu đội xe không kính. Họ là những đồng đội cùng chung một lý tưởng. Họ “bắt tay nhau qua cửa kính vỡ rồi” - chi tiết phản ánh chân thực tình cảm của người lính, qua cái bắt tay người lính tiếp thêm cho nhau sức mạnh, động lực để tiếp tục những chặng đường phía trước. Và cuộc chiến tranh khốc liệt khiến người lính phải dựng bếp ăn giữa trời, gợi nên một cuộc sống sinh hoạt hàng ngày vất vả. Để rồi họ gắn bó giống như những người thân trong gia đình, gắn bó với nhau thân thiết như tình cảm ruột thịt. Giọng thơ ở đây thật hồn nhiên, yêu đời biết bao. Trên hành trình ấy, họ chỉ có thể nghỉ ngơi trên những chiếc võng. Giấc ngủ chập chờn không yên. Nhưng vẫn lạc quan bước đến “lại đi, lại đi trời xanh thêm”, điệp ngữ “lại đi” giống như nhịp bước hành quân của người lính trên đường hành quân. Còn hình ảnh “trời xanh thêm” gợi ra tinh thần lạc quan, yêu đời hướng về tương lai phía trước - tương lai của độc lập, tự do.

Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.

Hai câu đầu vẫn là những khó khăn từ những chiếc xe: không có đèn, không có mui xe, thùng xe có xước… Nhưng khó khăn ấy chẳng thể cản nổi ý chí của người lính khi “xe vẫn cứ chạy vì miền Nam phía trước”, vì niềm tin tất thắng và nước nhà sẽ thống nhất. Bởi vì trong xe luôn có một trái tim, đó là hình ảnh hoán dụ để chỉ người lính. Trái tim họ luôn căng tràn sự sống, cũng như sôi sục lòng căm thù giặc sâu sắc. Trái tim còn tượng trưng cho nhiệt huyết cách mạng, lòng trung thành với Đảng và tình yêu nước sâu đậm của người lính.

Như vậy, qua “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”, Phạm Tiến Duật đã khắc họa được hình ảnh người lính lái xe với những nét đẹp tiêu biểu cho người lính trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước