* Dàn ý tham khảo
A. Mở bài
- Giới thiệu tác giả: Huy Cận
+ Huy Cận là một trong những nhà thơ nổi bật trong phong trào thơ mới với những tác phẩm chất chứa nỗi sầu nhân thế và lòng ngợi ca cảnh đẹp của thiên nhiên.
+ Bài thơ Tràng giang là một trong những tác phẩm hay điển hình cho hồn thơ Huy Cận một thời.
- Giới thiệu tác phẩm: Tràng giang
+ Bài thơ được gợi cảm xúc từ một buổi chiều thu năm 1939 khi tác giả đứng ở bờ Nam Bến Chèm, ngắm cảnh sông Hồng mênh mang sóng nước.
+ Nội dung, nghệ thuật tiêu biểu
- Giới thiệu khái quát về ý nghĩa nhan đề
+ Gợi nhiều cảm xúc
+ Thể hiện sự rộng lớn của biển cả
+ Nỗi buồn man mác của tác giả
- Giới thiệu khái quát về khổ thơ đầu tiên
B. Thân bài
“Sóng gợn tràng giang buồn điệp điệp
Con thuyền xuôi mái nước song song.
Thuyền về nước lại sầu trăm ngả,
Củi một cành khô lạc mấy dòng"
* Khổ thơ đã đi vào đặc tả bức tranh thiên nhiên khi hoàng hôn buông xuống.
- Hình ảnh: sóng kết hợp với từ "tràng giang"
+ Những con sóng dạt dào
+ Biển mênh mông, bao la
- Nỗi buồn "buồn điệp điệp"
=> Tất cả đã làm hiện lên hình ảnh một con biển nhuốm màu tâm trạng, cảm xúc. Mỗi nỗi buồn khó có thể tả xiết.
- Ở câu thứ 2, hình ảnh “thuyền”, “nước” còn sóng đôi, “song song” nhưng đến câu thứ 3 thì đã chia li tan tác: “thuyền về nước lại sầu trăm ngả”.
+ Nghệ thuật đối giữa “thuyền về” và “nước lại” nhằm nhấn mạnh sự chia li, xa cách, sự nuối tiếc trong lòng tác giả.
+ Nếu nỗi buồn ở câu 1 còn mơ hồ chưa định hình rõ ràng thì đến đây nó đã trở thành nỗi sầu lan tỏa khắp không gian.
- Ấn tượng nhất là hình ảnh "củi một cành khô"
+ Nghệ thuật đảo ngữ đã đẩy từ “củi” lên đầu câu nhằm nhấn mạnh thân phận nhỏ bé, bọt bèo của kiếp người trong cuộc sống.
+ Tác giả liên tưởng đến cuộc đời mình cũng như bao người dân mất nước, mang thân phận bọt bèo giữa cuộc đời rộng lớn. Hình ảnh cành củi kia còn tượng trưng cho kiếp người nhỏ bé, những văn nghệ sĩ đang băn khoăn, ngơ ngác, lạc lõng trước nhiều trường phái văn học, ngã rẽ của cuộc đời.
=> Nỗi buồn của Huy Cận là nỗi buồn của một kiếp người bởi cuộc đời vốn có nhiều thay đổi, bất ngờ, không báo trước mà con người thì rất nhỏ nhoi và cô độc, lẻ loi. Khổ thơ đầu gợi một cảm giác bâng khuâng, lo lắng, lạc lõng, chơi vơi của tác giả giữa dòng đời vô định, không biết sẽ đi đâu về đâu.
=> Đây không phải là nỗi buồn của cá nhân ông mà là cảm xúc chung của cả một thế hệ, đặc biệt là giới văn nghệ sĩ đầu thế kỉ XX.
C. Kết bài
- Khẳng định giá trị của bài thơ
- Tình cảm của em dành cho bài thơ
