- Chủ nghĩa duy vật biện chứng được sáng lập bởi C.Mác và Ph.Ăngghen vào giữa thế kỉ XIX, về sau được V.I.Lênin phát triển vào đầu thế kỉ XX, là sự thống nhất hữu cơ giữa thế giới quan duy vật và phương pháp luận biện chứng. Chính vì vậy, nó đã khắc phục được những hạn chế của phép biện chứng chất phác thời cổ đại và những thiếu sót của phép biện chứng duy tâm khách quan thời cận đại.
- Nó đã khái quát đúng đắn những quy luật cơ bản chung nhất của sự vận động và phát triển của thế giới. Phép biện chứng duy vật trở thành một khoa học.
- Phép biện chứng duy vật được xây dựng trên cơ sở một hệ thống những nguyên lý, những phạm trù cơ bản, những quy luật phổ biến phản ánh đúng đắn hiện thực.
- Trong hệ thống đó, có hai nguyên lý cơ bản nhất, một trong số đó nguyên lý về mối liên hệ phổ biến; nguyên lý này khái quát một trong những thuộc tính phổ biến của mọi sự vật hiện tượng, là thuộc tính liên hệ, quan hệ lẫn nhau giữa chúng và nó được xem là nội dung cơ bản nhất của phép biện chứng duy vật.
